İstanbul Depremleri: Beklentiler ve Değerlendirmeler

Kocaeli Üniversitesi Jeofizik Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fadime Sertçelik, İstanbul’da meydana gelen sarsıntılara ait, “Bölgeye dönüp baktığımızda, evet biz sarsıntı bekliyoruz lakin bu 6,2’den ötürü, ‘Bir hafta yahut 10 gün içerisinde 7’nin üstünde bir zelzele bekliyoruz’ demek çok gerçek olmayacaktır. Zati halihazırda bekliyoruz biz bu bölgede. Hasebiyle bu zelzeleler bize, ‘Yapacağınız çalışmaları biraz daha hızlandırın ve yoğunlaştırın’ diyor.” dedi.
Sertçelik, AA muhabirine, 6,2’lik sarsıntı ana şok olarak alındığında saat 12.13’te meydana gelen 3,9’luk zelzelenin öncü olarak tanımlanabileceğini belirtti.
Ana şokun akabinde birinci 5 saatte yaşanan artçıların sayısının 60’ı geçtiğini aktaran Sertçelik, “Dolayısıyla bugünkü tektonik aktivitenin hem öncüsü hem ana şoku hem de artçı şoklarını bir ortada çok kısa vakitte yaşamış olduk.” diye konuştu.
Sertçelik, 1766 ve 2019’daki Silivri sarsıntıları ile 6,2’lik bugünkü sarsıntının tıpkı yerde meydana geldiğine dikkati çekerek, bölgedeki tarihi zelzelelere bakıldığında 250 ile 280 yıl tekrarlama aralığına sahip ve sarsıntılar üreten faydan bahsedilebileceğini kaydetti.
Beklenen İstanbul sarsıntısının 7 üzerinde büyüklüğe sahip olacağını aktaran Sertçelik, “Biz 6,2 yaşadık. Daha evvel de 5,8 yaşamıştık. 5,8 yaşadığımızda da tıpkı sorular gelmişti, ‘Acaba hani bu sarsıntıyla büyük Marmara sarsıntısını daha mı küçük yaşayacağız, daha az hasarla mı atlatacağız?’ diye. Onun üzerine 6,2 de oldu. Bu fay 7’nin üstünde bir sarsıntı üretme potansiyeline sahip. Hasebiyle o beklediğimiz sarsıntı bu zelzele değil.” değerlendirmesinde bulundu.
Sertçelik, “Bölgeye dönüp baktığımızda, evet biz sarsıntı bekliyoruz ancak bu 6,2’den ötürü ‘Bir hafta yahut 10 gün içerisinde 7’nin üstünde bir sarsıntı bekliyoruz’ demek çok hakikat olmayacaktır. Zati halihazırda bekliyoruz biz bu bölgede. Münasebetiyle bu sarsıntılar bize ‘Yapacağınız çalışmaları biraz daha hızlandırın ve yoğunlaştırın’ diyor.” biçiminde konuştu.
“Vatandaş içinden canlı çıktıysa o bina misyonunu görmüştür”
Depremin denizde ve en yakın yerleşim yerine 15-20 kilometre uzaklıkta gerçekleştiğine işaret eden Sertçelik, şöyle konuştu:
“Yıkım olmaması çok sevindirici fakat hasar alan binalar var. Yani yıkım yok lakin hasar da almamalıydık. Yani o denli hale gelmeliyiz ki biz hasar da almamalıyız 6’lık zelzelelerde. Şöyle diyebiliriz; bir bina şayet sarsıntıda yıkılmadıysa az hasar almış olabilir, orta, ağır hasar almış olabilir ancak vatandaş içinden canlı çıktıysa o bina vazifesini görmüştür. Demek ki bu sarsıntıda binalar vazifelerini gördüler. Bir sonraki sarsıntıda de misyonlarını görmesini bekleyeceğimiz binalara da biz karar vermeliyiz.”
Sertçelik, her konutu, her binayı kendi özelinde kıymetlendirmek gerektiğini ve vatandaşların yetkililerin yönlendirmelerine nazaran hareket etmeleri gerektiğini vurguladı.
Bölgede meydana gelebilecek zelzelelerde Kocaeli’nin misyonunun çok daha fazla olacağını belirten Sertçelik, Kocaeli’nin bugün olduğu üzere sarsıntıdan etkileneceğini lakin birebir vakitte etraf vilayetlerin de yükünü omzuna alacağını kelamlarına ekledi.