Jeotermal Enerji Zirvesi’nde Cari Açık Vurgusu
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Milletlerarası Jeotermal Yatırım Doruğu’nda, “Türkiye cari açık veren bir ülke. Cari açığımızın büyük bir kısmının güçten kaynaklandığını görüyoruz” dedi.
Nevşehir’de jeotermal güç ve kaynakların faal kullanımı konusunda farkındalık oluşturmak, kesimdeki yatırım fırsatlarını ele almak ve jeotermal güce dayalı kalkınma modellerini tartışmak maksadıyla ‘Uluslararası Jeotermal Yatırım Zirvesi-IGIS’ düzenlendi. Doruğa katılan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, yaptığı konuşmada yeşil dönüşümün ehemmiyetine değinerek, “Yeşil dönüşüm amaçlarını gerçekleştiren bir Türkiye, tıpkı vakitte enerjiyi daha verimli kullanan yerli, yenilenebilir gücün hissesini arttıran bir Türkiye demek. Bu da aslında cari açığımızın düşmesi demek. Yeşil iktisat, yeşil dönüşüm bizim makroekonomik istikrarımız açısından da çok değerli. Gereksinimimizi azaltıyor, özel bölümün de rekabet gücünü enerjiyi verimli kullandığı vakit, güç maliyetlerini düşürerek özel bölüm için rekabet gücü sağlıyor. Hem işletmelerimiz için hem de ekonomimiz için son derece değerli. Meclisimizin gündeminde iklim kanunumuz var. Gayemiz net; ülkemizde yeşil dönüşümle enerjiyi daha verimli kullanmak, hem işletmelerimizin rekabet gücünü arttırmak hem de ülkemizin güçte dışa bağımlılığını azaltarak cari açığımızı aşağı çekmek. Bir taraftan makro istikrarımızı güçlendirmek, bir taraftan da Avrupa’da karbon düzenlemesi yürürlüğe girecek. Gelecek yıl 2026’da ülke içinde bir emisyon ticaret sistemi oluşturmazsak firmalarımız Avrupa’ya vergi ödemek zorunda kalacaklar aşikâr dallarda Avrupa’ya ihracat yapan şirketlerimiz. Emisyon iklim kanunu çerçevesinde en kıymetli yaptığımız iş bu aslında. Emisyon ticaret sistemi kuruyoruz. Bu sistemi kurduğumuz vakit Avrupa’ya gidecek vergiler Türkiye içinde kalarak bir fonda birikecek. Bu fonu da biz endüstrinin yahut bölümlerin yeşil dönüşümü için endüstriye geri vereceğiz. Aslında bizim yaptığımız oradaki kurgu bu halde. Hiçbir biçimde bu kanunla ilgisi, alakası olmayan sözlerle kamuoyunun başı karıştırılmaya çalışılıyor” tabirlerini kullandı.
2024 yılı prestijiyle dünyada jeotermal enerji kurulu gücün 17 bin megavata ulaştığını söyleyen Yılmaz, “Uluslararası Güç Ajansı’nın öngörülerine nazaran önümüzdeki 25 yıl içinde jeotermal gücün global yenilenebilir hissesinin bugünkü yüzde 0,5 seviyesinden yüzde 3 ila 5 aralığına çıkması bekleniyor. Güç pastası büyüyecek, bunun içinde jeotermalin hissesi önemli oranda artacak. Hasebiyle kıymetli bir dönüşümden bahsediyoruz. Mevcut kapasitenin büyük kısmı ABD, Endonezya ve Filipinlerle birlikte ülkemizde ağırlaşmış durumda. Bu alanda dünyada dördüncü pozisyondayız. Ülkemizde yapılan etütler şunu gösteriyor; bugün bin 734 megavat olan kurulu gücümüzü birinci etapta 40 bin megavata kadar yükseltmemiz mümkün. Giderek bunun daha da üstüne çıkarmamız mümkün” dedi.
Jeotermalin çok geniş bir yelpazede kullanımının kelam konusu olduğunu söyleyen Yılmaz, “Enerjiden turizme, sağlıktan madenciliğe, içindeki madenlerin işlenmesinden seracılığa, tarım alanına varıncaya kadar çok çeşitli alanlarda kullanımı mümkün olan bir kaynaktan bahsediyoruz. Değişik derecelerde birebir suyu çok farklı alanlarda bütüncül bir bakış açısıyla kıymetlendirmek mümkün. Öteki yandan yenilenebilir bir kaynak. Bu kaynağı yanlışsız kullanırsanız bir kere değil, tekraren kullanabilirsiniz. Rüzgara nazaran, güneşe nazaran de şöyle bir avantajı var jeotermalin; gece gündüz dört mevsim bundan elektrik üretmeniz mümkün. Yenilenebilir olan kaynaklar içinde bir alan açmış oluyor. Bu tarafıyla de çok değerli. Hem yenilenebilir bir kaynak hem de istikrarlı bir kaynak” halinde konuştu.
Nevşehir’in jeotermali bütüncül bakış açısıyla kullandığı vilayetler ortasında model olduğunu da söyleyen Yılmaz, “Jeotermal kaynaklarla 160 bin konut ve yaklaşık 10 bin dekar sera ısıtılmaktadır. Bunun sayısını da arttırmak durumundayız. Nevşehir nitekim bu manada bir model. Jeotermalin hem güçte hem turizmde hem tarımda kullanıldığı bütüncül bir bakış açısıyla, sürdürülebilir bir bakış açısıyla kullanıldığı çağdaş bir ilimiz olma yolunda. Öbür yandan doğal mineralli sular, içme suyu ve sıhhat turizmi açısından da katma kıymeti arttırma imkanı sunuyor. Termal turizmde 53 termal turizm merkezi ve 4 kültür ve turizm muhafaza ve gelişim bölgesi ile altyapı her geçen gün gelişiyor. Altını çizmek istiyorum, 2030’lu yıllara gerçek dünyada termal turizm pazarının 100 milyar dolarlara gelmesi bekleniyor. Şu an aldığımız hisse kâfi değil. Çok daha yükseğini almamız lazım. Jeotermal kaynaklarımızı turizm potansiyelimizi düşündüğünüzde sinerji oluşturma imkanımız var. Sıhhatte tekrar geldiğimiz noktayı değerlendirdiğinizde bunları bir ortaya getirebilirsek katma bedeli çok daha yüksek bir biçimde bu alanı kıymetlendirmemiz mümkün. Geçen yıl 61 milyar doları aşan bir turizm gelirimiz oldu. 62 milyon turisti aştık. Türkiye artık turizmden daha fazla katma kıymet üreten, daha fazla gelir sağlayan büyük ülke haline geldi. Cari açığımızın kapatılmasında da tekrar hizmet dalları manasında çok değerli bir katkı sunuyor. Turizm dalımızda de önümüzdeki devirlerde sayısal artış bekliyoruz” diye konuştu. – NEVŞEHİR
