Kanal İstanbul’un Deprem Etkisi: Tetikler Mi?

İstanbul’da meydana gelen sarsıntıların akabinde vatandaşların tedirginliği sürüyor. İstanbul üzere faal fay sınırlarına yakın bir bölgede inşa edilmesi planlanan dev kanal projesi, “Kanal İstanbul zelzelesi tetikler mi?” sorusunu ise sıkça gündeme taşıyor. Uzmanlar, yapılaşmanın jeolojik yapı üzerindeki tesirlerini tartışırken, kamuoyunun bu bahisteki hassasiyeti her geçen gün artıyor. Pekala, Kanal İstanbul sarsıntısı tetikler mi?

KANAL İSTANBUL SARSINTISI TETİKLER Mİ?

ÇED Raporu’nda, Kanal İstanbul kapsamındaki mühendislik yapıları içinde zelzele risklerinin rasyonel biçimde kestiriminin yapılmaya çalışıldığı tek yapı, ana kanal yapısıdır. Bu yapı bir taban yapısıdır ve yapının sarsıntı performansı büyük ölçüde kanal yerinin dinamik özelliklerine bağlıdır. Bu bağlamda, ana kanal yapısının Marmara Denizi ile Sazlıdere Barajı ortasında kalan 16,2 kilometrelik güney bölümü, zelzelede sıvılaşmaya çok müsait olan alüvyon tipi çok zayıf yer ortamından geçmektedir. ÇED Raporu kapsamında kanalın bu kesitindeki türlü yer üniteleri için bu etapta yaklaşık metotlarla yapılan sıvılaşma ve şev stabilitesi tahlilleri sonucunda kanal şevlerinde ve tabanında he- saplanan kalıcı taban deformasyonlarının kabul edilebilir hasar limitlerinin çok üstünde olduğu anlaşılmıştır. Öbür deyişle ana kanal yapısı “yüksek sarsıntı riski”ne maruzdur.

BİLİM İNSANLARI NE DİYOR?

Prof. Dr. Naci Görür, şunları söz etmişti:

“Kanal İstanbul, zelzelesi tetiklemez ancak sarsıntı bölgesinde, taban yapısı zayıf bir alanda nüfus yoğunluğunu artırarak felaket riskini büyütür.”

Yani, direkt fay çizgisini harekete geçirmez lakin zelzele geldiğinde hasarın ve kaybın katlanmasına yol açabilir.

ÇILGINCA BİR PROJE

Kanal İstanbul’a karşı çıkan zelzele uzmanlarından biri de Prof. Dr. Celal Şengör oldu.

Şengör, projeyi “çılgınca” buluyor ve İstanbul’un altyapısını daha kırılgan hâle getireceğini savunuyor.