Kanatları pembe parlıyor… Gizli bir mesaj mı taşıyorlar?
Northern Michigan Üniversitesi ve Whitefish Bird Point Gözlemevi’nden ornitolog Emily Griffith ve grubu, 2020 baharında Michigan’ın Üst Yarımadası’nda göç eden 99 uzun kulaklı puhunun iç kanat tüylerini inceledi. Emelleri, bu kuşların kanatlarındaki farklı tonlardaki florasan pembeliği kataloglamak ve bu gizemli parıltının ne anlatmak istediğini anlamaktı.
İnsan gözüyle görünmeyen bu pembe ışıltı, “porfirin” isimli ışığa hassas pigmentlerden kaynaklanıyor. Bu pigmentler UV ışığı altında parlarken, baykuşlar ve UV spektrumunu görebilen öteki kuşlar için direkt görünür durumda.
Griffith’e nazaran bu bilinmeyen parıltı, kuşların kendi çeşitleri ortasında mesajlaşmasını sağlarken, esas avları olan kemirgenler üzere memeliler tarafından fark edilmemelerini sağlıyor olabilir. Bu da evrimsel olarak avantajlı bir bağlantı yolu.
Araştırmalar ayrıyeten bu pigmentlerin güneş ışığına maruz kaldıkça bozulduğunu ve yaşlı tüylerde pigmentlerin solduğunu gösteriyor. Bu durum, kuşların tüylerindeki pigment ölçüsünün yaş, sıhhat ve cinsiyet hakkında ipuçları verdiğini düşündürüyor.
Nitekim Griffith’in takımı, yaşlı kuşların ve koyu renkli (genellikle dişi) bireylerin tüylerinde daha yüksek oranda porfirin pigmenti buldu. Enteresan bir biçimde, açık renkli erkeklerde bu parlaklık daha azdı. Lakin genç kuşlarda tartı arttıkça pigment oranı da artıyordu. Bu da florasan parıltının kuşun sıhhati hakkında “dürüst bir sinyal” olabileceği fikrini destekliyor.
Araştırmacılar, bu pigmentlerin bilhassa erkek kuşların dişileri etkilemeye çalıştığı kur yapma uçuşlarında görünür olduğunu ve cinsel seçilimde rol oynayabileceğini düşünüyor. Tekrar de bu açıklama, neden dişi kuşların pigment oranının daha yüksek olduğu sorusunu yanıtlamıyor.
Alternatif bir hipoteze nazaran, bu florasan pigmentler dişilerin tüylerinde ısıyı yansıtma vazifesi üstleniyor olabilir. Tıpkı pigment çeşidi yumurta kabuklarında da ısı düzenleme fonksiyonu görüyor. Dişilerin kuluçkaya yatarken ısı kaybını azaltması açısından bu özellik avantaj sağlayabilir.
Bu çalışma, The Wilson Journal of Ornithology mecmuasında yayımlandı.
