Kayıt Dışı İstihdam Sorununa Çözüm Çağrısı
HAK-İŞ Genel Lider Yardımcısı Yunus Değirmenci, “Güvencesiz çalışmayı ve kayıt dışı istihdamı sona erdirmeliyiz. HAK-İŞ olarak bu meselelere tahlil üretmek için var gücümüzle durmaksızın çalışıyoruz, siyasetler geliştiriyoruz.” dedi.
Değirmenci, İzmit Anıtpark’ta düzenlenen basın toplantısında, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü öncesinde işçi kenti olan Kocaeli’de üyelerle bir ortaya geldiklerini belirtti.
HAK-İŞ Yönetim Kurulu olarak, 1 Mayıs’ı yalnızca bir güne değil, bir haftaya yayma kararı aldıklarını anlatan Değirmenci, 22-29 Nisan’da Kocaeli, Van, Aydın, Konya ve Gaziantep’te basın açıklamaları yapacaklarını ve 1 Mayıs Kitlesel Mitingi’ni Rize’de düzenleyeceklerini bildirdi.
Değirmenci, kayıt dışı istihdamın, sadece ekonomik kayıp değil, birebir vakitte insanlık problemi olduğunu vurguladı.
Sosyal güvenlikten yoksun kalan bir çalışanın, iş kazası geçirdiğinde hakkını arayamayan, yaşlandığında emekli olamayan, geleceğini göremeyen bir işçi olduğunu lisana getiren Değirmenci, “Kısacası kayıt dışılığın olduğu yerde, ne emekçi sıhhatinden ne iş güvenliğinden ne de adil fiyattan kelam edebiliriz. Resmi sayılara nazaran son çeyrek asırda Türkiye’de kayıt dışı istihdam oranı yüzde 52’den yüzde 26’ya düşmüştür. Emsal ekonomik yapıya sahip ülkelerle karşılaştırıldığında, ülkemiz bu alanda en fazla ilerleme kaydeden ve başarılı olan ülkeler ortasında yer almaktadır.” diye konuştu.
Özellikle tarım kesiminde kayıt dışılığın hala epeyce yüksek olduğuna işaret eden Değirmenci, şöyle devam etti:
“Kadınlarda kayıt dışılık oranı, erkeklere nazaran daha yüksektir. Bu oran yüzde 32’nin üzerindedir. Konut hizmetlerinde çalışan bayanların büyük çoğunluğu ise toplumsal garantiden mahrum kalmaktadır. Bu tablo yalnızca kişisel değil, yapısal bir sorunun habercisidir. Kayıt dışı istihdamın olduğu yerde, toplumsal güvenlik sistemi zayıftır. Kayıt dışı istihdam, kayıtlı çalışan çalışanların üzerindeki vergi ve prim yükünü artırır. Kayıt dışılık, devletimizin vergi ve prim gelirlerini azaltmakta, başka taraftan gelir adaletsizliğini derinleştirmektedir.”
“16 milyon 800 bin çalışandan yalnızca 2,5 milyonu sendika üyesi”
Değirmenci, sendikalı olmanın sırf bir hak değil, tıpkı vakitte kayıt dışı istihdama karşı bir sigorta olduğunu belirterek, “Sendikalı olmak, yalnızca toplu kontrat yapmak değil, iş kazalarını önlemek, emekçinin hakkını aramasını kolaylaştırmak, garantili gelecek demektir lakin ülkemizde bugün 16 milyon 800 bin personelden yalnızca 2,5 milyonu sendika üyesidir. Sendikalaşma oranı yüzde 14,97’dir. Toplu iş kontratından yararlananlar ise yüzde 9’dur. Garantisiz çalışmayı ve kayıt dışı istihdamı sona erdirmeliyiz. HAK-İŞ olarak bu meselelere tahlil üretmek için var gücümüzle durmaksızın çalışıyoruz, siyasetler geliştiriyoruz.” sözlerini kullandı.
Sendikal örgütlenme önündeki mahzurların kaldırılması, sendikalı iş yerlerine ek teşvikler sağlanması gerektiğini lisana getiren Değirmenci, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Yetki tespiti davaları hızlandırılmalıdır. İşe iade hakkı, aktif bir halde uygulanmalıdır. Kayıt dışı çalışmanın ağır olduğu dallarda özel kontrol sistemleri kurulmalıdır. Konut hizmetlerinde çalışanlar toplumsal güvenlik kapsamına alınmalıdır. Vergi sisteminde adalet sağlanmalıdır. Aile bireyleri ve çocuk sayısı dikkate alınarak, adil bir vergi dilimi oluşturulmalıdır. Hayat pahalılığına ve yüksek enflasyona karşı tedbirler artırılmalıdır. Aile bireylerine bakım veren şahıslar de, toplumsal güvenlik sistemine dahil edilmelidir. Bayanlar ve engelliler üzere dezavantajlı kesitlerin iş gücü piyasasına iştirakleri artırılmalıdır. Eğitim ve istihdam ortasındaki bağ güçlendirilmelidir. Tüm işçilerimiz için daha fazla iş teminatı sağlanmalıdır.”
Değirmenci, örgütlenme özgürlüğü ve kayıtlı istihdamın daha güçlü bir iktisat, daha huzurlu bir toplum ve daha adil bir gelecek için vazgeçilmez olduğunun altını çizerek, “Kayıt dışı ile gayret sırf kontrolle değil, örgütlü toplumla, toplumsal siyasetlerle ve adil vergi sistemleriyle mümkündür. Sendikalar, çalışanların problemlerini çözmek ve daha uygun şartlar için uğraş etmek gayesiyle vardır. Sendikalar, tıpkı vakitte toplumun tümünün refahı için vardır.” değerlendirmesinde bulundu.
Basın açıklamasına, etraf vilayetlerden gelen sendika üyeleri de katıldı.
