Komedi üstadı: Zeki Alasya

Tam ismi Zeki Şenol Alasya olan sanatçı, Seniha ve Prof. Ahmet Reşat Alasya çiftinin oğlu olarak 18 Nisan 1943’te İstanbul Şehzadebaşı’nda doğdu.

Aslen Kıbrıslı olan sanatçı, Beyazıt İlkokulunun akabinde Robert Kolejine devam etti. Alasya, 15 yaşındayken babasını kaybedince rehberlik, marangozluk ve tabelacılık işlerinde çalışmaya başladı.

Alasya, sanat hayatına 1959’da Milli Türk Talebe Birliği (MTTB) Tiyatrosu’nda amatör olarak başladı. MTTB’de tanıştığı Metin Akpınar ile ayrılmaz ikili haline geldi.

Tiyatro, turizm rehberliği ve dekoratörlük üzere pek çok işte çalışan sanatçı, yaz tatillerinde terzi çıraklığı yaparak, birinci sınıf erkek terzisi kadar düzgün dikiş dikmeyi öğrendi, kimi oyunların kostümlerini de kendisi hazırladı.

Yönetmen Ertem Eğilmez’in ısrarıyla sinemaya tartı verdi

Zeki Alasya, profesyonel oyunculuğa başladığı İstanbul’daki Arena Tiyatrosu’nda “Mister Nato” ve “Kargalar Okulu” isimli oyunlarda rol aldı. Daha sonra girdiği Ulvi Uraz Tiyatrosu’nda sahnelenen “Hababam Sınıfı” oyunu ile 1965’te isminden kelam ettirmeye başladı.

Haldun Taner, Metin Akpınar ve Ahmet Gülhan ile 1967’de Devekuşu Kabare Tiyatrosunu kuran sanatçı, bu tiyatronun tüm oyunlarında oyuncu, müellif ve direktör olarak misyon yaptı. Taner ve Gülhan’ın ilerleyen yıllarda Devekuşu Kabare Tiyatrosundan ayrılması üzerine Alasya ve Akpınar, kabaredeki çalışmalara devam etti.

Sinemaya birinci olarak 1972’deki “Karaoğlan Geliyor” sinemasında “Çalık” karakterini canlandırarak adım atan Alasya, birebir yıl “Sev Kardeşim” sinemasındaki rolünden sonra üretimci ve direktör Ertem Eğilmez’in ısrarıyla sinema mesleğini sürdürdü.

Usta oyuncu, bir yılda 7’nin üzerinde sinemada rol alarak Yeşilçam’a başarılı giriş yaparken, Metin Akpınar ile 1973’ten itibaren Türk sinemasında yeni beraberlik oluşturdu ve ikili, rol aldıkları sinemalarla sinemaseverlerin gönlünde kıymetli yer edindi.

Alasya ve Akpınar ikilisi, 37 yıl güldürü yüklü sinemalarda bir arada rol aldı, “Hastane” dizisinde uzun müddet birlikte oynadı.

75 sinemada rol aldı, 25 sinema yönetti

Kartal Tibet, Cüneyt Arkın, Tarık Akan, Münir Özkul, Kemal Sunal, Adile Naşit, Emel Sayın ve Halit Akçatepe üzere birçok ünlüyle rol arkadaşlığı yapan Alasya, canlandırdığı rollerde mağdur, savurgan ve mülayim karakterlerle öne çıktı.

Zeki Alasya, 1977’de sinema direktörlüğüne başladı ve “Aslan Bacanak”, “Sivri Akıllılar”, “Cafer’in Çilesi”, “Petrol Kralları”, “Doktor”, “Köşe Kapmaca”, “Vay Başımıza Gelenler” ile “Elveda Dostum” sinemalarında direktörlüğü üstlendi.

Yönettiği üretimlerin birçoklarında oyuncu olarak da yer alan Alasya, 56 yıllık sanat hayatında 75 sinemada rol aldı, 10 sinemanın senaryo müellifliğini ve 25 sinemanın ise direktörlüğünü üstlendi.

Zeki Alasya, 1998’de Kültür ve Turizm Bakanlığınca “Devlet Sanatçısı” unvanına layık görülürken, 1999’da Akpınar ile yollarını ayırdığını açıkladı.

Daha sonra Metin Akpınar ile tekrar bir ortaya gelen Alasya, eski dostuyla son sefer 2002 imali “Rus Gelin” sinemasında oynadı.

Kariyerinin son devrinde daha çok dizilerde görülen, oynadığı karakterlerle özdeşleştirilen Alasya, uzun yıllar canlandırdığı rollerle bir güldürü ustası olarak anıldı.

Vefatından evvel “Küçük Ağa” dizisinde rol aldı

Sanatçının rol aldığı son sinema 2009 imali “Aşk Geliyorum Demez”, son dizi ise 2014’te ekranlara gelen “Küçük Ağa” oldu.

Alasya, 2010’da “Altın Portakal Ömür Uzunluğu Onur Ödülü” ile 2011’de 30. İstanbul Sinema Şenliği’nde “Yaşam Uzunluğu Onur Ödülü”ne paha görüldü.

“Tarkan Altın Madalyon” sinemasında birinci ve son sefer makûs adam rolünde yer alan sanatkarın heykel ve otomobil koleksiyonları vardı.

Karaciğer rahatsızlığı sebebiyle 2 Nisan 2015’te hastaneye kaldırılan sanatçı, 8 Mayıs 2015’te tedavisi devam ederken hayatını kaybetti ve Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.

“Biz birbirimizi çok sevdik”

Metin Akpınar, yaptığı bir açıklamada, Alasya ile çok uygun doğaçlama yaptıklarını belirterek, şunları söylemişti:

“Biz birbirini çok seven lakin çok farklı yapıda insanlardık. Baş yapısı olarak da inanç olarak da siyaset olarak da başka düşünen insanlardık fakat biz birbirimizi çok sevdik sahiden. Hani yarin yanağından öbür bir paydaşlık vardır ya, her şeyimiz ortaktı Zeki ile. O sevgi de yansıdı. Sinema ile de pekişti. Bu yüzden başrolleri oynadık. Hatta bazen yanlış oynadık. Sahnede bir uçta o dururdu, bir uçta ben dururdum. Seyirci tenis maçı izler üzere yorulurdu. Sonra bir arada ortada oynamaya başladık. Bu ikili biraz da hem diyalektik ideolojiden hem de hoş Türkçeden, beraberliklerinden her insanın manyetik alanının ortada kesiştiği bir alan vardır. Ortadaki elipsi biz âlâ yarattık. Seyirci de bizi o yüzden kavradı.”

Usta oyuncu “Gözlerimi Kaparım Görevimi Yaparım”, “Vatan Kurtaran Şaban”, “Astronot Niyazi”, “Ha Bu Diyar”, “Haneler”, “Keşanlı Ali Destanı”, “Aşk Olsun”, “Deliler”, “Geceler”, “Yasaklar”, “Beyoğlu Beyoğlu”, “Reklamlar”, “Dün Bugün” isimli oyunlarda rol aldı.

Alasya’nın rol aldığı birtakım sinemalar ise şöyle:

“Şaka Yapma”, “Garibin Sıkıntısı Ölünce Biter”, “Vah Başımıza Gelenler”, “Köşe Kapmaca”, “Petrol Kralları”, “Cafer’in Çilesi”, “Sivri Akıllılar”, “Aslan Bacanak”, “Her Gönülde Bir Aslan Yatar”, “Hasip ile Nasip”, “Nereye Bakıyor Bu Adamlar?”, “Beş Milyoncuk Borç Verir misin?”, “Nereden Çıktı Bu Velet?”, “Mavi Boncuk”, “İmparator”, “Mirasyediler”, “Köyden İndim Şehre”, “Şenlik Var”, “Salak Milyoner”, “Yalancı Yarim”, “Kaynanam Kudurdu”, “Hamsi Nuri”, “Karaoğlan Geliyor Çalık”, “Tarkan Altın Madalyon”, “Tatlı Dillim”, “Sev Kardeşim”, “Emine”.