Korumacılık ve Yatırım Fırsatları Zirvesi
ULUSLARARASI İktisat Tepesi’nde konuşan Rönesans Holding Onursal Lideri Dr. Erman Ilıcak, “Korumacılık artıyor, tedarik zincirleri yine şekilleniyor. Güç ve üretim, yerelleşiyor. Bu dönüşüm, bizim üzere ülkeler için büyük fırsatlar sunuyor” dedi.
Capital, Ekonomist ve Start Up mecmuaları tarafından Rönesans Holding ana sponsorluğunda düzenlenen Milletlerarası İktisat Tepesi (UEZ 2025), bu yıl 14’üncü sefer Türkiye ve dünyanın saygın siyasetçilerini, iş dünyası önderlerini ve akademisyenlerini ağırladı.
Değişen dünyada yatırım ortamı ve Türkiye’deki yatırımlarının geleceğinin ele alındığı ‘Yarına Hazırlık: Yeni Yatırımlar ve Fırsatlar’ başlıklı doruğun birinci panelinin sponsorluğunu da Rönesans Holding üstlendi.
Rönesans Holding Onursal Lideri Dr. Erman Ilıcak, yaptığı konuşmada ülke iktisadına katma bedel sağlayan projelerden bahsetti. Ilıcak, “Bizim öykümüz, yurtdışı müteahhitlik hizmetleriyle başladı. Bugüne kadar toplamda 50 milyar dolarlık proje gerçekleştirdik. Bunun yüzde 70’i yurt dışında, yani yaklaşık 35 milyar dolarlık kısmını yurt dışında gerçekleştirdik ve dünyada bu alanda birçok prensip imza attık. Avrupa’nın en uzun tünelinden en yüksek binasına, dünyanın en büyük GTG tesisinden fazla sismik izolatör içeren binasına kadar geniş bir yelpazede çalıştık. Sonrasında gayrimenkul, toplumsal altyapı, yenilenebilir güç ve bugün de endüstriyel tesis yatırımlarını kapsayan büyük bir yatırım holdingi haline geldik. Son 15 yılda Dünya Bankası’nın yatırım kolu IFC ve EBRD üzere paydaşlarımızın büyük katkıları ile işlerimizi sürdürülebilir kalkınma gayelerine uygun biçimde yapılandırdık” diye konuştu.
İş modellerinin gerçek projeyi yanlışsız iş ortakları ile geliştirip, olması gerektiği vakitte ve şekilde tamamlama üzerine kurulu olduğunu anlatan Dr. Erman Ilıcak, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Singapur devlet fonu GIC, Fransız altyapı fonu Meridiam Infrastructure, Japon ticaret devi Sojitz, Samsung C&T, TotalEnergies ile bu modelin başarılı örneğini deneyimledik. Türkiye’de bugüne kadar birçok alanda iş ortaklarımızla birlikte 10 milyar dolar yatırımı hayata geçirdik. Bu projeler çok daha büyük bir dönüşüme öncülük etti. Bütün bu tecrübelerle ve bir ortaya getirdiğimiz paydaşlar ile önümüzdeki periyotta dış ticaret açığımızı azaltmaya yönelik projelere odaklandık.”
‘SANAYİ YATIRIMLARININ ARTIRILMASI GEREKİYOR’
Günümüzde global iktisatta büyük değişim rüzgarları estiğinden bahseden Dr. Ilıcak, “Korumacılık artıyor, tedarik zincirleri tekrar şekilleniyor. Güç ve üretim, yerelleşiyor. Bu dönüşüm, bizim üzere ülkeler için büyük fırsatlar içeriyor. Bilhassa endüstriyel makine, plastik ve kimya, endüstriyel ve değerli metallerin ithal edilmesinden kaynaklanan dış ticaret açığının azaltılması için ise stratejik ağır sanayi yatırımlarının gerçekleştirilmesi gerekiyor. Son 10 yılda Türkiye’de, büyüklüğü 500 milyon doların üzerinde, savunma sanayi başta olmak üzere toplam yaklaşık 20 milyar dolarlık sanayi yatırımı yapılmış. Fakat kâfi değil” dedi.
Bu alandaki dış ticaret açığını azaltmak için önümüzdeki 5 yılda bu çeşit projelere her yıl en az 12 milyar dolar olmak üzere toplam 60 milyar dolar kaynak ayrılması gerektiğini anlatan Dr. Ilıcak, şunları söyledi:
“Bu ölçekte bir yatırım atılımı yapılması durumunda, GSYH’da yıllık 15 milyar dolar artış, dış ticaret açığında ise 10 milyar dolarlık bir azalma sağlanabilir. Bizim de bu emele hizmet eden, toplam 2 milyar dolarlık Ceyhan Polipropilen Üretim Tesisi ve Terminal yatırımlarımızın finansmanını memleketler arası finans kuruluşları aracılığı ile sağladık. 12 ülkeden alanında uzman tahlil ortakları ile geliştirdiğimiz projenin inşaatı devam ediyor. Bu yatırımımız faaliyete geçtiğinde Türkiye’nin cari açığının azaltılmasına yıllık 300 milyon dolar direkt katkı sağlayacak.”
Dr. Ilıcak, yıllar evvel EBRD ile çalışmaya başladıklarını, muhakkak bir düzeye geldikten sonra bağlantıları geliştirdiklerini kaydetti. Ilıcak, şöyle konuştu:
“EBRD ile bir arada yaptığımız tahminen de en sıkıntı proje, Türkiye’nin sıhhatteki dönüşümü oldu. EBRD, dünyanın dört bir tarafındaki bilgilerini paylaştı. Bunun sonucunda Türkiye yurt dışından 15 milyar dolar finansman çekerek sıhhat dönüşümünü gerçekleştirebildi. IFC ile de yıllarca proje finansmanı konusunda çalıştık. Türkiye’nin güç şartlarında her vakit IFC yanımızda oldu. Şirket iştiraklerini gerçekleştirdik. En son Kazakistan’daki PPP hastanesini birlikte yapıyoruz. Her işe başladığımızda bu işin toplumsal tesiri ne olacak dediler. Karlılık en son konuştuğumuz bahis oldu. Bu yüzden her iki bankaya da minnettarım.”
Türkiye’nin tesir alanının geçen 20 yılda çok öteye gittiğini belirten Ilıcak, “Özellikle Orta Asya ülkeleriyle ilgilerimiz çok gelişti. Akabinde Afrika ülkeleri ile bağlarımız gelişmeye başladı. Bugün baktığımızda Türkiye’nin kendi nüfusunun 10 katı kadar bir nüfusa hizmet sağlayan, tedavi, eğitim üzere gereksinimlerini giderecek bir merkez haline geldik. Biz de bunları takip ederek gelişen münasebetlerin ticarette de gelişmesini sağlıyoruz. Türkiye’deki endüstrileşme atılımının gelişmesi için çalışıyoruz. Biz mümkün olduğu kadar, kendi ülkemizin kısıtlı kaynaklarını kullanmak yerine, öteki ülkelerden finansman sağlayıp işler yapıyoruz” dedi.
‘EBRD OLARAK TÜRKİYE’DE UZUN PERİYOTLU BİR YATIRIMCIYIZ’
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) Türkiye ve Kafkasya Genel Müdürü Elisabetta Falcetti ise konuşmasında bankanın Türkiye’deki yatırımlarının 2024 yılında 2,6 milyar Euro ile rekor kırdığını ve Türkiye’nin yatırım açısından birinci sırada yer aldığını belirtti.
Bu yatırımların yüzde 93’ten fazlasının gerçek kesim ve özel daldaki projelerini kapsadığını lisana getiren Falcetti, şunları söyledi:
“Türkiye’deki varlığımıza uzun soluklu bakıyoruz ve memnuniyetle söyleyebilirim ki şu anki belirsizliklere karşın biz uzun periyotlu bir yatırımcıyız. Türkiye’yi asla bırakmadık ve krizleri nasıl yöneteceğimizi biliyoruz. Buradaki iş ortaklarımız da son derece tecrübeli zira bu Türkiye’nin deneyimlediği birinci pazar çalkantısı değil. Bundan sonra da başta yeşil iktisat, yenilenebilir güç, döngüsel iktisat, endüstride karbon ayak izini azaltımı, KOBİ’lerin dönüşümü ve ticaretin finansmanı üzere alanlar olmak olmak üzere çeşitli alanlarda yatırım yapmaya ve dayanak olmaya devam edeceğiz.”
REKABETÇİLİĞİ DESTEKLEYECEK UZUN VADELİ FİNANSMAN SAĞLIYOR
Gelişmekte olan pazarlarda çalıştıklarını söyleyen IFC Türkiye ve Orta Asya Yöneticisi Wiebke Schloemer de Brezilya ve Hindistan’dan sonra Türkiye’nin kendileri için üçüncü büyük olduğunu anlattı. Schloemer, şöyle konuştu:
“Belirsizlikleri yönetme açısından kıymetli bir yıldı. Türk özel dalının dayanıklılığından, çevikliğinden her vakit etkilenmişimdir. Beklenmedik durumlara adapte olmak konusunda, krizlere karşı bir kuvvet var. Hedefimiz Türk özel dalının rekabetçiliğini sağlamak, bedel zinciri yaratmak, daha yüksek katma kıymetli eserlere geçişini desteklemek. Bu yüzden uzun vadeli finansman sağlıyoruz. Zira kolay erişebilir bir şey değil bu. Nakit akışına bağlı olarak 10-15 yılı bulan bir mevzu kelam konusu. Sermaye piyasalarını güçlendirmek, finansman kaynaklarını çeşitlendirmek için çalışmalar yürütüyoruz. Sermaye piyasaları, tahviller Türkiye üzere bir iktisat için çok değerli. Halka arzların desteklenmesi, sayısının artması çok değerli.”
Panelin moderatörlüğünü üstlenen Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası Genel Müdürü İbrahim Halil Öztop, panel iştirakçilerinden EBRD ve IFC’nin Türkiye’ye çok önemli katkılar sağladığını belirterek, “Bu kurumların koymuş oldukları prensiplerin memleketler arası finansman standartlarını oluşturuyor. Bizler de banka olarak onlarla iş birliği yapmaktan büyük memnuiyet duyuyoruz. Bilhassa sürdürülebilir kalkınma emellerindeki amaçlar, ortaya koymuş oldukları standartlar bizim finansmanda önümüz açıyor” dedi.
