Küresel piyasalar temkinli: Gözler Fed kararında, Trump’tan yeni tarife hamlesi

ABD idaresinin izlediği müdafaacı ticaret yaklaşımının ekonomiler üzerindeki tesirleri yakından takip edilirken, global piyasalar ABD Merkez Bankasının (Fed) para siyaseti toplantısı öncesi temkinli bir seyir izliyor.

ABD idaresinin izlediği müdafaacı ticaret yaklaşımı yatırımcıların odağında olmaya devam ediyor. ABD Başkanı Donald Trump, dün verdiği bir röportajda iktisada ait değerlendirmelerde bulundu. Trump, ABD Merkez Bankası Başkanı (Fed) Jerome Powell’ı başkanlık vazifesi 2026’da sona ermeden evvel vazifeden almayacağı söz etti. Tarifeler cephesinde ise müzakerelerden olumlu sonuçlar alınabileceği konusundaki iyimserlikler varlığını korurken, ABD’nin yeni tarife adımları yatırımcıların temkinli hareket etmesine neden oluyor.

Geçen hafta Çin Ticaret Bakanlığının, üst seviye ABD yetkililerinin yakın vakitte “ilgili taraflar aracılığıyla birçok kez” irtibata geçtiğini ve ABD ile mümkün tarife görüşmelerinin değerlendirildiğini açıklaması piyasalardaki optimist havayı desteklemişti.

Trump dün yaptığı açıklamada Ticaret Bakanlığı ve ABD Ticaret Temsilciliğine yabancı ülkelerde üretilen ve ülkeye gelen tüm sinemalara yüzde 100 gümrük vergisi uygulama sürecini başlatma yetkisi verdiğini bildirdi. Öbür ülkelerin sinema yapımcılarını ve stüdyolarını ABD’den uzaklaştırmak için her türlü teşviki sunduğuna işaret eden Trump, Hollywood’un adete harap olduğunu söz ederek, sinemaların tekrar Amerika’da yapılmasını istediklerini söyledi.

Analistler, tarifeler konusundaki süratli haber akışının piyasalarda oynaklığını artırdığını kaydederek, sinema kesimini temel alan tarifelerin global risk iştahı üzerinde tesirinin hudutlu olacağını söyledi.

Yatırımcıların asıl kaygı kaynağının beklenmedik vakitlerde gelen tarife açıklamalarının olduğunu vurgulayan analistler, tedarik ve ticaret alanında şirketlerin zahmete düşmesinin hem sektörel hem de makroekonomik tarafta tesirlerinin daha tesirli olduğunu bildirdi.

Öte yandan, bu hafta açıklanacak Fed’in faiz kararı ve bankanın projeksiyonlarından alınacak sinyallerin ABD’de enflasyonla gayret hakkında daha çok bilgi vermesi bekleniyor. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in bu hafta siyaset faizini sabit tutmasına kesin gözüyle bakılırken, güçlü gelen istihdam bilgileri sonrası yılın birinci faiz indirimi fiyatlaması temmuz ayına ötelendi.

Analistler istihdam piyasasındaki sıcaklığın enflasyonist kaygıları artırdığını kaydederek, bankanın tarifeler sebebiyle ortaya çıkan enflasyon çekincelerinin son datalar sonrasında güçlendiği söz etti.

ABD ENDEKSLERİ TOPARLANDI

New York Borsası’nda cuma günü S&P 500 endeksi yüzde 1,47, Nasdaq endeksi ise yüzde 1,51 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,39 bedel kazandı. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni haftaya negatif bir seyirle başladı.

Cuma günü üst üste 9 günü yükselişle tamamlayan S&P 500 endeksi, Kasım 2004’ten bu yana en uzun yarar serisini kaydetti. ABD Endeksleri ayrıyeten Trump’ın 2 Nisan’da açıkladığı karşılıklılık asıllı tarifeler sonrasında gördüğü kayıpları da telafi etti.

ABD tahvillerinde ise satış yüklü seyir 3. iş gününe taşınırken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,31 düzeyine çıktı. Altının ons fiyatı ise yüzde 0,5 yükselişle haftaya 3 bin 255 dolardan başladı.

Dolar endeksi yüzde 0,3 azalışla 99,7 düzeyinde bulunurken, Brent petrolün varil fiyatı petrol arzında artış olacağına yönelik haber akışı sonrası haftanın birinci süreç gününde yüzde 3,9 azalışla 59,3 dolar düzeyinden alıcı buluyor.

Geçen hafta Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı kimi üretici ülkelerden oluşan OPEC+ kümesi üyesi 8 ülke, haziranda bir evvelki aya nazaran günlük 411 bin varil üretim artışına gideceğini açıklamıştı.

Kurumsal tarafta, hafta boyunca Palantir, Ford, AMD, Novo Nordisk, Uber ve ARM Holding üzere kendi kesimlerinde öne çıkan şirketlerin finansal sonuçları takip edilecek.

Analistler ağırlaşan bilanço dönemi münasebetiyle pay ve dal bazlı hareketlerin öne çıkabileceğini belirterek, finansal sonuçlara ait raporlarda tarifeler sonrası şirketlerin gelecek projeksiyonlarına ait sinyallerin aranacağını söyledi.

AVRUPA’DA GÖZLER UKRAYNA-RUSYA SAVAŞI’NDA

Avrupa borsalarında ticaret savaşlarının derinleşmeyeceğine yönelik iyimserliklerle cuma günü müspet bir seyir öne çıkarken, Rusya-Ukrayna Savaşı’na yönelik haber akışı bölgenin odağında yer alıyor.

Çekya’nın başşehri Prag’da temaslarda bulunan Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, olası bir ateşkesin her an başlayabileceğine inandığını ve diplomasiye talih tanınması için bunun en az 30 gün sürmesi gerektiğini söyledi.

Zelenskiy, bu süreçte, Rusya’ya yönelik daha sert yaptırımların hayata geçirilmesi, ülkesine dayanağın sürmesi ve Avrupa’da savunma alanında işbirliğinin önemli oranda güçlendirilmesinin kıymetli olduğunu kelamlarına ekledi.

Öte yandan, bölgede bu hafta İngiltere Merkez Bankasının (BoE) faiz kararı da yakından takip edilecek. BoE’nin imalat sanayi aktivitesi ve ekonomik büyüme risklerinin gölgesindeki iktisadını canlandırmak ve fonlama maliyetlerini düşürmek için faiz indirimine gitmesi bekleniyor.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda BoE’nin 8 Mayıs’taki toplantısında siyaset faizini yüzde 4,50 düzeyinden yüzde 4,25’e çekmesine kesin gözüyle bakılıyor.

Cuma günü İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,17, Almanya’da DAX 40 yüzde 2,62, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,33 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,92 yükseldi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni haftaya negatif seyirle başlarken, bugün İngiltere’de tatil sebebiyle piyasalarda süreçler gerçekleşmeyecek.

Asya tarafında ise Japonya ve Güney Kore’de Çocuk Bayramı, Çin’de Personel Bayramı Tatili ve Hong Kong’da Buda’nın Doğum Günü sebebiyle süreçler gerçekleşmiyor.

TÜRKİYE’DE GÖZLER NİSAN ENFLASYONUNDA

Yurt içinde cuma günü alış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,98 paha kazanarak 9.167,58 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise cuma akşam seansında olağan seans kapanışına nazaran yüzde 0,2 artışla 10.551,00 puanda süreç gördü.

Öte yandan, bugün yurt içinde gözler nisan ayı enflasyon datalarına çevrildi. AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, nisan ayında Tüketici Fiyat Endeksi’nin yüzde 3,24 arttığını kestirim ediyor.

Ekonomistlerin nisan ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına nazaran (yüzde 3,24) bir evvelki ay yüzde 38,10 olan yıllık enflasyonun yüzde 38,18’e çıkacağı öngörülüyor. Ekonomistlerin 2025 sonu enflasyon beklentisi ise nisan ayı prestijiyle yüzde 31,16 oldu.

Öte yandan hafta sonu iktisat idaresi, Türk lirasını destekleyecek yeni adımları devreye aldı. Buna nazaran, 31 Temmuz’a kadar geçerli olmak üzere, ihracat bedeli satış zaruriliği yüzde 35’e yükseltilirken, döviz dönüşüm dayanağı yüzde 3’e çıkarıldı. TCMB’nin zarurî karşılık uygulaması kapsamında yaptığı değişikliklerle ise hükmî kişi mevduat için TL hissesi amacı yine devreye alındı.

Dolar/TL, cuma günü yüzde 0,3 artışla 38,5690’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında evvelki kapanışının çabucak üzerinde 38,5820 düzeyinden süreç görüyor.

Analistler, bugün Avro Bölgesi’nde Sentix yatırımcı itimat endeksi, ABD’de hizmet bölümü ve bileşik Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) bilgilerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.250 ve 9.350 puanın direnç, 9.050 ve 8.950 düzeylerinin dayanak pozisyonunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek datalar şöyle:

10.00 Türkiye, nisan ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)

10.00 Türkiye, nisan ayı Yurt içi Üretici Fiyat Endeksi

11.30 Avro Bölgesi, mayıs ayı Sentix yatırımcı itimat endeksi

16.45 ABD, nisan ayı hizmet sektörü/bileşik PMI

17.00 ABD, nisan ayı ISM Hizmet Kesimi PMI