Küresel Piyasalarda Sert Düşüşler: Trump’ın Gümrük Tarifeleri Etkisi
(ANKARA) – Global piyasalarda en önemli borsa endeksleri haftaya sert düşüşlerle başladı. ABD Başkanı Donald Trump’ın kapsamlı gümrük tarifeleri planından geri adım atmaması, yatırımcıların resesyon riskinin arttığına inanmasına ve ABD Merkez Bankası’nın (FED) faiz indirimlerine mayıs üzere erken bir tarihte başlayabileceği beklentisine yol açtı.
Vadeli süreçler piyasasında yatırımcılar, ABD Merkez Bankası’nın bu yıl faizleri beş seferde, toplamda yaklaşık 1.25 puan düşürebileceğini öngörüyor. Bu beklenti, Hazine tahvillerinin getirilerini süratle aşağı çekerken, yatırımcıların inançlı limanlara yönelmesiyle dolar da zayıfladı.
Avrupa’da hafta başında EUROSTOXX 50 vadeli süreçleri yüzde 4,4, FTSE vadeli süreçleri yüzde 2,1, DAX vadeli süreçleri ise yüzde 4,2 düştü. Japonya’nın Nikkei endeksi yüzde 6,6 düşerek 2023 sonlarında görülen düzeylere geriledi. Güney Kore borsası yüzde 5 bedel kaybetti. Morgan Stanley Capital International’ın Asya-Pasifik pay senetleri endeksi yüzde 7,8’lik sert düşüşle 2008’den bu yana en büyük tek günlük kaybına ulaştı. ABD merkezzli S&P 500 vadeli süreçleri dalgalı seyirde yüzde 3,5 düşerken, Nasdaq vadeli süreçleri yüzde 4,4 paha kaybetti.
Çin’in önde gelen pay senetlerini izleyen CSI300 endeksi yüzde 6,3 paha kaybederken, piyasalar Pekin’in yeni bir teşvik paketi açıklayıp açıklamayacağını bekliyor. Perşembe ve cuma günü resmi tatil nedeniyle kapalı olan Tayvan borsası yüzde 10’a yakın düştü. Bu da yetkilileri açığa satışları (short-selling) sınırlamaya itti. Gelişmekte olan Asya’nın tamamı düşüşteyken Hindistan’ın Nifty 50 endeksi de yüzde 4 geriledi.
Küresel büyüme görünümündeki bozulma, geçen haftaki sert düşüşlerin akabinde petrol fiyatlarını da baskılamaya devam ediyor. Brent petrol varili hafta başında 1,35 dolar düşerek 64.23 dolara, ABD ham petrolü ise 1,395 dolar düşerek 60,60 dolara geriledi.
Trump: “Bazen bir şeyi düzeltmek için ilaç almanız gerekir”
Piyasalardaki bu yıkım, Trump’ın dün akşam gazetecilere yaptığı “yatırımcılar bu ilacı içmek zorunda kalacak” açıklamasının akabinde geldi. Trump, ABD’nin ticaret açığı düzeltilmeden Çin’le bir mutabakat yapmayacağını belirtti. Geri adım sinyali vermeyen ABD Başkanı, küresel borsa piyasalarında şok dalgalarına yol açan gümrük tarifelerini savunarak, “Bazen bir şeyi düzeltmek için ilaç almanız gerekir” dedi.
ABD’nin eski Hazine Bakanı Lawrence Summers, sosyal medya üzerinden paylaştığı değerlendirmede “Piyasalar, ABD’nin İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana uygulamaya koyduğu en ziyan verici ekonomi siyasete reaksiyon veriyor. Vadeli süreçler piyasalarında şu anda yaşananlar, Başkan’ın (Trump) hatalarında ısrar etmesinin önemli bir hayal kırıklığı yarattığını gösteriyor” dedi.
Hazine Bakanı Scott Bessent, ABD merkezli NBC’de katıldığı programında, bir sonuç olarak resesyon beklemek için “hiçbir sebep olmadığını” belirterek, “Bu bir ahenk süreci” dedi. Bessent ayrıyeten, Trump’ın 50’den fazla ülkenin idaresiyle, tarife dışı ticaret mahzurlarını düşürme, tarifeleri azaltma ve döviz manipülasyonunu durdurma konusunda temasa geçtiğini savundu.
ABD’nin bankacılık devi JP Morgan, Trump’ın gümrük tarifeleri açıklamasının akabinde ABD ve global iktisatta resesyon olma mümkünlüğünü yüzde 60 olarak öngördü.
Reklamdır
