Kütahyalı Çinicinin Geleneksel Sanatla Modern Yorum Arayışı
Kütahya’da 42 yıldır çinicilik yapan ve bugüne kadar yaklaşık 18 bin yapıtı bulunan 62 yaşındaki İsmail Yiğit, Sümerlerden Osmanlı‘ya kadar uzanan farklı teknikler ve toprak özelliklerini kullanarak sanatını icra ediyor.
Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Seramik Kısmı mezunu olan Yiğit, AA muhabirine, çini sanatının temelinin Sümerlere dayandığını belirterek bu medeniyetin içinde demir madeninin yoğunluğundan kaynaklanan kırmızı renkli toprağı kullandığını söyledi.
Sümerlerin kullandığı toprağın benzerinin Kütahya’da bulunduğunu anlatan Yiğit, şöyle konuştu:
“Kütahya’da kırmızı kilden oluşan bir toprak var. Mesela Eskişehir tarafına döndüğümüzde toprağın rengi değişir lakin ‘Seyitömer’ dediğimiz beldede kırmızı killi yani demir içerikli bir toprak vardır. Bu da hem direnci ve estetiği açısından hem de geçmişle gelecek ortasında bağ kurması açısından kıymetlidir. Seyitömer’deki hafriyatlarda on binlerce çini nesne ortaya çıkmıştır. Gayem bu yüzyılda buradan hareketle bu kırmızı toprakla tekrar bir çağ oluşturmak.”
“Çinide çamur, su, hava ve ateş önemli”
Yiğit, yapıtlarındaki geometrik desenlerde Sümerlerden başlayarak Asur, Babil, Endülüs, Selçuklu ve Osmanlı medeniyetlerinden esinlendiğini lisana getirdi.
Eserlerinde klasiklik ile akademik eğitimi harmanladığını aktaran Yiğit, şunları kaydetti:
“Çini sanatının temelinde dört kıymetli öge yatar. Bunlar çamur, su, hava ve ateştir. Çininin sırrı, bu ögeleri yanlışsız oranda bir ortaya getirmekte yatıyor. Herkes boyalara ve motiflere odaklanırken ben çamurun kıymetini ön plana çıkarmak istedim. Zira yapıtın altyapısı ve dayanıklılığı toprağın reçetesine bağlıdır. Kırmızı toprak içerisine birtakım oksit boyalar atıyorum. Kırmızı toprağın altında sarıyı, turkuazı ve öbür renkleri çok olgun bir formda vermek mümkün. Yapıtlarımda bir yandan geçmişe hürmet duruşunda bulunurken, başka yandan çini sanatına çağdaş bir yorum getiriyorum. ‘Ameli İsmail’ imzalı eserler, çini sanatının geleceğine ışık tutarken, kadim medeniyetlerin derin izlerini de bugüne taşıyor.”
