Marc Van De Mieroop’un Antik Yunan’dan Önce Felsefe Eski Babil’de Hakikat Arayışı kitabı
Kitap, Yunanlardan üç bin yıl evvel Babilli filozofların çivi yazısına dayanan dengeli bir mantık sistemi kullanarak bilgiyi incelediklerini varlıklı ve sofistike bir ideoloji geleneğine sahip oldukları konusunda çığır açan bir argüman sunuyor.
Marc Van de Mieroop, Antik Yunan’dan Evvel İdeoloji Eski Babil’de Hakikat Arayışı kitabıyla hususa yeni bir boyut kazandırıyor. Hammurabi üzerine yaptığı çalışmalarıyla tanıdığımız Van De Mieroop’a nazaran Avrupa medeniyetinin geçmişinin çok daha gerilerde aranması gerekiyor.
Babillilerin akıl yürütme biçiminin, Yunanlarınkinden çok farklı olduğunu düşünen Marc Van de Mieroop bu yüzden Batı ideolojisinin, Yunan muvaffakiyetlerinin üzerine inşa edildiğini lisana getirmektedir.
OKUMA USULLERİNİN FARKLILIĞI
Ayrıca Van De Mieroop, Mezopotamya ve Anadolu’da üretilen yazılı yapıtların Yunan ideolojisi üzerindeki tesirine kelam konusu medeniyetlerin yapıtlarını karşılaştırarak yanıt veriyor. Müellif, Hesiodos’un Theogony (Tanrıların Doğuşu) ile Hititlerin Kumarbi Cycle (Kumarbi Efsanesi) ortasındaki benzerliklerin çok bariz olduğunu belirtirken, çok az kimse Yunan muharririn Anadolu geleneğinden haberdar olduğunu söylüyor.
Benzer biçimde Platon’un yaratılış konusunu uzun uzadıya irdelediği ve cihanın yapısını detaylı bir halde açıkladığı Timaios isimli yapıtının birtakım taraflardan Babillilerin Yaratılış Destanı’na çok benzediğini ileri sürüyor. Tekrar de Yunanlıların Babil ideolojisini tam olarak benimsemediklerini zira her ikisinin okuma formüllerinin farklı olduğuna dikkat çekiyor.
Sayfa: 416
AVRUPA MEDENİYETİNİN TEMELİ
Avrupa medeniyetinin temelini etkileyen Babil metinlerini farklı taraflardan enine uzunluğuna ele alan Van De Mieroop’un kitabı, beş temel kısımdan oluşuyor. Birinci kısımda yaratılışlar ilgili teoriler ve buna dair metinleri ele alan muharrir sonraki kısımda sözcüklerin üzerinde duruyor. Üçüncü kısımda Babillerin kehanetleri ve cihan bilgisi üzerine ağırlaşıyor.
Dördüncü kısımda kanunnamelerini derinlemesine analiz ettikten sonra son kısımda Babil epistemolojisinin tarihi ve kavramsal özerkliği üzerinde duruyor. Van De Mieroop’un gerek uzmanlar gerekse genel okur için son derece anlaşılabilir bir üsluba sahip yapıtı antik dünya medeniyetlerinden Babillerin gönümüze kadar uzanan tesirlerini olağanüstü bir metodoloji ve son derece güçlü evraklarda gözler önüne seriyor.
Marc Van De Mieroop
NİTELİKLİ ESER…
Van De Mieroop’un çağdaş çivi yazısı çalışmaları için son derece değerli sonuçları olabilecek bu felsefi yaklaşımı takdire şayan. Van De Mieroop’un bu öncü çalışması, hem antik Yakın Doğu hem de ideoloji üzerine gelecekteki çalışmaları teşvik edecek bir nitelik taşıyor.
