Marmaray ve Avrasya Tüneli, Depreme Karşı Alınan Tedbirlerle Güvende
İsa ALMAÇAYIR/İSTANBUL, İSTANBUL’da meydana gelen zelzelelerin akabinde Avrasya Tüneli ve Marmaray Çizgisi’nin sarsıntıya karşı dayanıklılığı ile ilgili AYGM (Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü) Genel Müdürü Dr. Yalçın Eyigün açıklama yaptı. Eyigün ” Bu bölgede gerçekleşebilecek, kaydedilmiş ya da ihtimal bulunan en büyük zelzeleye nazaran önlemlerimizi aldık. Yolcularımız ya da şoförlerimiz, hem Marmaray hem Avrasya için konuşursak, yer kabuğunun içinde olan, onunla bir arada salınım yapan, görece daha inançlı olan bu yapıda her konunun zelzele açısından en yüksek güvenlikle dizayn edildiğini ve imal edildiğini bilmeleri gerekir.
‘BİZİM TÜNELLERİMİZ BUNLARA KARŞI MUKAVİMDİR’
Eyigün, “Öncelikle şunu söyleyelim: Marmaray’ın, Avrasya’nın güvenliği konusu dahil olmak üzere dizayndan başlıyor. Biz dizayn yaparken Marmaray üzerinde konuştuğumuzda iki hususa yoğunlaşmıştık: Bir, yer sıvılaşma meydana getirir mi? Sıvılaşma esnasında Marmaray Tüneli etkilenir mi? İkinci mevzumuz ise Marmaray Tüneli farklı karakterde bölgelerden oluşuyor. Yani delme tünel dediğimiz makinelerle kazdığımız kısım var ancak ortada, tam da boğazın merkezinde, segmentler dediğimiz yani 100 metrelik, 135 metrelik beton boxlar, beton kutular var. Onları tersanelerde inşa etmiştik, Tuzla’da taşımıştık, bunları yan yana birleştirmiştik. İşte her bir geçiş noktası bir sismik fokuslanma noktasıydı. Bizim Marmaray’ın kayaya bastığı kısımlar ve tabana bastığı kısımlar var. ya da Avrasya Tüneli’nin; yani boğazın tabanı projenin değil, yalnızca kayada olan bir tünel daha emniyetlidir ya da yalnızca tabanda olan bir tünel için önlemler alırsınız. Ancak biraz kayada, biraz yumuşak yerde ise bu tüneliniz, riskiniz kayadan yumuşak tabana ya da yumuşak yerden kayaya geçtiği bölgelerdir. Bizim bu noktalar için özel sismik izolatörlerimiz var. Avrasya Tüneli’nde örneğin dokuz metrelik özel kısımlar var. Nedir bu özel kesim?
En merkezinde çelik ve kauçuktan imal edilen, hem genleşmeye hem sıkışmaya hem yanan tesirde kesmeye karşı koyan özel izolatörler. Bunlar nasıl davranıyor zelzele esnasında? Bunları koymasak tünelin parçalanmasını, birbirinden ayrılmasını ya da sıkışıp kırılmasını sebep olabilecekken, bu tedbirlerin alınmadığı tünellerde, bizim tünellerimiz bunlara karşı mukavimdir” halinde konuştu.
‘BU BÖLGEDE GERÇEKLEŞEBİLECEK, KAYDEDİLMİŞ YA DA İHTİMAL BULUNAN EN BÜYÜK SARSINTIYA NAZARAN ÖNLEMLERİMİZİ ALDIK’
Gerçekleşebilecek her türlü ihtimale karşı önlemin alındığının altını çizen Dr. Yalçın Eyigün, “Biz zati mümkün olabilecek, bu bölgede gerçekleşebilecek, kaydedilmiş ya da ihtimal bulunan en büyük sarsıntıya nazaran önlemlerimizi aldık. Elbette ki betonarme yapımız, elbette ki donatılarımız, elbette ki beton kalitemiz tekrar öbür ögelerdir. Hasebiyle yolcularımız ya da şoförlerimiz, hem Marmaray hem Avrasya için konuşursak, yer kabuğunun içinde olan, onunla birlikte salınım yapan, görece daha inançlı olan bu yapıda her konunun zelzele açısından en yüksek güvenlikle dizayn edildiğini ve imal edildiğini bilmeleri gerekir. biz yapısal olarak yüzlerce yıl ömrü olacak bir yapıdan, binadan bahsediyoruz. Yani olağan bir apartman 50-60 yıl sonra kullanışlı taraf kullanıcıları tarafından artık eskidi diye değiştirilebilir. Yapısal bir soru olmasa bile birden fazla sefer şartnameler zati değiştirmeyi gerektiriyor. Fakat biz boğaza bir büyük yapı koyuyoruz, her gün içinden yüz binlerce insan geçiyor. Bunun 40-50 yıl üzere bir ömrü tanımlanamaz, bunun yüzlerce yıl, yani tabir caizse ebediyen hayatta kalacağı bir yapı sıhhati anlayışıyla imal edilmesi gerekiyor” dedi.
‘HER ŞEY ÖNGÖRÜLERİMİZ DAHİLİNDE GERÇEKLEŞTİ, HİÇBİR MESELEMİZ BULUNMUYOR’
Yaşanan son sarsıntılarda tünellerin hiç bir hasar olmadığını belirten Eyigün, “Hiçbir hasarımız yoktur. Tabir ettiğim üzere, Avrasya Tüneli’nde sismik izolatörlerimizden bilhassa bilgiler aldık.
İzolatörler büyük bir sarsıntıda 75 mm kadar hareket kabiliyeti olan şişik contalardır. Çelik elemanlar, çelik barlar, kauçuk elemanlar marifetiyle tespit ettiğimizde, milimetrenin üçte biri kadar yalnızca bir esneme yaptı. Hepsi bu kadardı. Bizim dizaynımızda öngördüğümüz, gelecekte rastgele bir öngörülmeyen hadisede ne olur sorusunun karşılığını küçük, orta ya da büyük bir zelzelede biz buradan takip ederek de denetim etmiş oluyoruz. Her şey öngörülerimiz dahilinde gerçekleşti, hiçbir meselemiz bulunmuyor” ifadelerini kullandı.
