MASAK’tan Kara Para İddialarına Yanıt
Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) Başkanlığınca, birtakım çevreler tarafından lisana getirilen “Türkiye kara para ağına sürükleniyor” savlarının gerçeği yansıtmadığı bildirilerek, “MASAK, isimli mercilerimiz ve kolluk kuvvetlerimizle sıkı işbirliği içinde kara parayla uğraşını kesintisiz bir biçimde sürdürmektedir.” sözü kullanıldı.
MASAK’tan yapılan yazılı açıklamada, POS aygıtları üzerinden kara para aklandığı savlarına cevap verildi.
Bazı çevreler tarafından lisana getirilen “Türkiye kara para ağına sürükleniyor” tezlerinin gerçeği yansıtmadığına dikkati çekilen açıklamada, “Geçtiğimiz yıl muvaffakiyetle tamamlanan Mali Hareket Vazife Gücü (FATF) değerlendirmesinin ülkemizin kara parayla uğraşta milletlerarası standartları karşıladığını ispatlamaktadır. MASAK, isimli mercilerimiz ve kolluk kuvvetlerimizle sıkı işbirliği içinde kara para ile gayretini kesintisiz biçimde sürdürmektedir.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Açıklamada, bu çerçevede POS aygıtlarının kullanımının yakından takip edildiğine işaret edilerek, POS aygıtlarının, cürüm gelirlerinin aklanmasında bir araç olarak kullanılmasının önlenmesi emeliyle 25 Aralık 2024’te Resmi Gazete’de mevzuat değişikliklerinin yayımlandığı anımsatıldı.
Yapılan değişikliklerle, ödeme ve elektronik para kuruluşları ile POS aygıtları hakkında sıkı önlemlerin getirildiğinin bildirildiği açıklamada, şu sözlere yer verildi:
“Bu kapsamda ödeme kuruluşlarınca POS verilirken daha sıkı kimlik tespiti yapılması zaruriliği getirilmiştir. Ödeme ve elektronik para kuruluşları tarafından sağlanan kimi ödeme araçlarının kullanımı, kartın fiziken bulunduğu yerler yahut itimat damgası alan internet siteleri dışında yasaklanmıştır. Tüm yükümlülerimize POS aygıtlarının verilmesi ve kullandırılmasında daha sıkı önlemler öngörülmüş, emeline uygun olmayan ve ilgili mevzuatında müsaade verilen haller dışında kullanımın önlenmesine ait denetim yükümlülükleri getirilmiştir.”
Ülke çapında kontroller devam ediyor
Açıklamada, MASAK tarafından başta ödeme ve elektronik para kuruluşları olmak üzere POS verme yetkisine sahip tüm yükümlülerin sıkı formda denetlendiği ve yükümlülüklere uymayan finansal kuruluşlara idari para cezası uygulandığı aktarılarak, “Bu kapsamda 2024-2025 periyodu boyunca yürütülen kontroller sonucunda gerekli önlemlerin alınmaması ve mevzuat ihlalleri nedeniyle 2023’te gerçekleşen süreçlere ait 19 farklı ödeme ve elektronik para kuruluşuna 663 milyon lira, 2024’te gerçekleşen süreçlere ait de 4 farklı ödeme ve elektronik para kuruluşuna 634 milyon lira idari para cezası uygulanmıştır.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Tüm ülke çapında kontrollerin devam ettiğine, İstanbul’da gerçekleşen kontrollerde büyük ölçüde Kapalıçarşı ve civarı turistik bölgelerde hizmet veren işletmeler özelinde yoğunlaşıldığına işaret edilen açıklamada, ayrıyeten yabancı asıllı şahıslar tarafından banka, kredi kartı ve nakit olarak gerçekleştirilen süreçler ile turistik noktalarda hizmet veren yetkili kurumlar tarafından gerçekleştirilen döviz alım/satım süreçlerinin sıkı biçimde takip edildiği belirtildi.
POS aygıtlarının kapatılması sağlandı
Açıklamada, yapılan tahlil, araştırma ve inceleme çalışmaları sonucunda, yabancı kartların ağır biçimde kullanıldığı POS aygıtları ve bu aygıtların teminine aracılık eden finansal kuruluşların tespit edildiğine dikkati çekilerek, şunlar kaydedildi:
“Bu kapsamda kelam konusu POS aygıtlarının kapatılması sağlanmış, ayrıyeten bu süreçlere aracılık eden memleketler arası kart şemaları ile gerekli irtibat kurulmuş ve süreç mahiyetiyle emeli hakkında ayrıntılı araştırmalar yürütülmüştür. 2021 ve 2024 yıllarına ilişkin tahlil sonuçları doğrultusunda hazırlanan tespitler, ilgili isimli ve idari mercilerle paylaşılmış, hazırlanan raporlar ilgili kamu kurumlarına iletilmiştir. 2024 yılı sonrasında yapılan tahlillerde, bu tarafta kart kullanımının bankacılık dalı özelinde besbelli biçimde azaldığı gözlemlenmiştir.”