Merkez Bankası, Mart Ayı “fiyat Gelişmelerini” Açıkladı: “mart Ayında Enflasyonun Ana Eğiliminin Yavaşladığı Gözlenmiştir”

(ANKARA) – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) mart ayı “fiyat gelişmelerine” nazaran, tüketici fiyatları mart ayında yüzde 2,46 oranında yükseldi, yıllık enflasyon 0,95 puan düşüşle yüzde 38,10 oldu. Yıllık enflasyon, besin ve alkol-tütün kümelerinde yükselirken öteki ana kümelerde gerileme kaydetti. Mart ayında besin kümesi öne çıkarken bu kümede aylık fiyat artışı işlenmemiş besin alt kümesi kaynaklı olarak
güçlendiği kaydedilen açıklamada, “Bu gelişmede, taze meyve ve zerzevat belirleyici olurken, ramazan ayının da tesiriyle et fiyatlarında
kaydedilen artış dikkat çekmiştir. Üretici fiyatları artışı güç kümesinin tesiriyle bir ölçü zayıflamış, yıllık üretici enflasyonundaki düşüş eğilimi devam etmiştir. Tüm göstergeler birlikte değerlendirildiğinde, mart ayında enflasyonun ana eğiliminin yavaşladığı gözlenmiştir” sözlerine yer verildi.
TCMB, mart ayı “fiyat gelişmelerini” açıkladı. Mart ayında tüketici fiyatları yüzde 2,46 oranına yükseldi, yıllık enflasyon ise 0,95 puan azalarak yüzde 38,10 düzeyine geriledi. Yıllık tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde besin ve alkol-tütün-altın kümelerinin katkıları bir evvelki aya kıyasla sırasıyla 0,54 ve 0,37 puan artarken; hizmet, temel mallar ve güç kümelerinin katkıları sırasıyla 0,87, 0,70 ve 0,29 puan azaldı.
Merkez Bankası‘ndan yapılan değerlendirmede, mevsimsellikten arındırılmış bilgilerle, tüketici fiyatlarındaki aylık artışın işlenmemiş besin kaynaklı olarak bir evvelki aya kıyasla yükseldiği gözlenerek, TCMB bünyesinde takip edilen göstergeler, mart ayında enflasyonun ana eğiliminde düşüşe işaret ettiği kaydedildi. Kıymetlendirme şöyle:
“Hizmet fiyat artışı mart ayında yüzde 1,96 ile zayıflama eğilimini devam ettirmiş, küme yıllık enflasyonu 3,44 puan düşüşle yüzde 56,34 olarak gerçekleşmiştir. Yıllık hizmet enflasyonu, tüm alt kümelerde gerilemiştir. Mart ayında kira enflasyonu kontrat yenileme oranındaki düşüşün de tesiriyle bir evvelki aya kıyasla yavaşlamakla birlikte, yüzde 3,39’luk düzeyi ile hizmetler içinde öne çıkmıştır. Öbür hizmetler alt kümesinde, özel okul fiyat gelişmelerine istinaden yılın başından itibaren yüksek aylık artışlar kaydeden eğitim hizmetlerinde enflasyon mart ayında bir ölçü güç kaybetmiştir. Lokanta-otel kümesi aylık enflasyonu hem yiyecek hem de konaklama hizmetleri kaynaklı olarak evvelki aya kıyasla zayıflamıştır. Haberleşme aylık enflasyonu yüzde 0,55 olmuş, evvelki aya nazaran besbelli oranda yavaşlaması dikkat çekmiştir. Mart ayında ulaştırma hizmetleri fiyatları havayolu ve karayolu ile şehirlerarası nakliyat alt kalemlerine bağlı olarak yüzde 0,29 oranında düşmüştür.
“Yıllık enflasyon giysi ve ayakkabı kümesinde bariz olmak üzere tüm alt kümelerde geriledi”
Temel mal kümesi yıllık enflasyonu 2,32 puanlık düşüşle yüzde 19,39 oranında gerçekleşmiştir. Yıllık enflasyon giysi ve ayakkabı kümesinde besbelli olmak üzere tüm alt kümelerde gerilemiştir. Bu devirde, sağlam mal (altın hariç) fiyatları yüzde 1,63 ile ölçülü bir formda yükselmiş, alt küme yıllık enflasyonu yüzde 17,95’e gerilemiştir. Mart ayında beyaz eşya ve mobilya fiyatlarındaki artışlar bir evvelki aya kıyasla, sırasıyla yüzde 2,84 ve yüzde 2,61 ile bir ölçü güçlenirken, araba fiyat artışı yüzde 1,41 ile daha ölçülü seyretmiştir. Giysi ve ayakkabı alt grubu
fiyatları mart ayında yüzde 2,59 oranında gerilemiştir. Bu gelişmede ay boyunca gerçekleşen dönem indirimlerinin tesirli olduğu görülmüştür. Öbür temel mallar alt kümesinde ise fiyatlar yüzde 2,09 oranında yükselerek evvelki aya kıyasla güç kazanmıştır.
Enerji fiyatları mart ayında yatay seyretmiş, küme yıllık enflasyonu 1,94 puan düşerek yüzde 41,98 olmuştur. Akaryakıt fiyatları, ABD doları cinsinden memleketler arası güç fiyatlarının katkısıyla yüzde 1,96 oranında gerilerken, elektrik fiyatları ise son kaynak tedarik tarifesi çerçevesinde aylık yüzde 0,69 oranında düşmüştür. Öteki taraftan, bu periyotta şebeke suyu fiyatları aylık yüzde 2,23 oranında yükselmiştir.
“Alkollü içecekler ve tütün kümesinde fiyatlar, tütün eserlerine bağlı olarak mart ayında yüzde 9,96 oranında yükseldi”
Mart ayında, besin ve alkolsüz içecekler kümesi fiyatları yüzde 4,94 oranında yükselmiş, bu kümede yıllık enflasyon 2,01 puan artışla yüzde 37,12 oranında gerçekleşmiştir. Yıllık enflasyon, işlenmemiş besin kümesinde 5,82 puan yükselerek yüzde 39,57, işlenmiş besinde ise 1,11 puan düşüşle yüzde 34,96 olmuştur. Bu devirde, aylık besin enflasyonunu işlenmemiş besin fiyatlarındaki bariz artış yüzde 10,17 sürüklemiştir. Olumsuz hava şartlarını takiben taze meyve zerzevat fiyatlarında yüzde 16,03 ile değerli bir aylık artış görülmüştür. Kırmızı et fiyatlarında büyük ölçüde ramazan ayına bağlı tesirlerle artış yüzde 6,21 izlenirken, yumurta fiyatlarındaki artışta yüzde 8,55 ramazan ayına ek olarak dış ticaret kaynaklı tesirler de hissedilmiştir. Öbür taraftan, bu devirde işlenmiş besin fiyatları yüzde 0,57 ile son iki ayın akabinde sonlu bir artış kaydetmiştir.
Alkollü içecekler ve tütün kümesinde fiyatlar, tütün eserlerine bağlı olarak mart ayında yüzde 9,96 oranında yükselmiştir. Bu artış, ocak ayındaki maktu vergi güncellemesinin beraberinde getirdiği gecikmeli tesirlerin yanında üretici firma kaynaklı olarak gerçekleşmiştir. Yurt içi üretici fiyatları mart ayında yüzde 1,88 oranında artmış, yıllık enflasyon 1,71 puan düşerek yüzde 23,50’ye gerilemiştir. Bu devirde ana sanayi kümeleri prestijiyle; sermaye, orta malı, dayanıksız ve güçlü tüketim malı kümelerindeki fiyat artışı sırasıyla yüzde 2,53, yüzde 2,28, yüzde 2,26 ve yüzde 2,19 olurken, güç fiyatları yüzde 1,17 oranında düşüş kaydetmiştir. Aylık fiyat gelişmeleri kesimler bazında incelendiğinde; tütün eserleri, metal cevherleri, ağaç ve mantar eserleri ile öteki mamul eşyalar fiyat artışlarıyla öne çıkan alt kümeler olmuştur.”
