Organ Nakli Hemşireleri: Hastaların İkinci Hayatlarına Destek Oluyor
ORGAN nakli hemşireleri, hastaların ameliyat öncesi ve sonrası tüm bakım süreçlerini yönetirken, nakil sonrası hayatlarına tekrar tutunmalarına yardımcı oluyor. Hastalarla güçlü bağlar kurduklarını belirten Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Organ Nakli Kliniği’nde vazifeli hemşireler, onların nakil sonrası sıhhatlerine kavuştuklarını gösteren belirtilerin kendileri için en büyük ödül olduğunu söyledi.
Organ nakli yalnızca bir tıbbi operasyon değil, hastalar için umut dolu tekrar doğuş süreci olarak kabul ediliyor. Bu sürecin her kademesinde yer alan organ nakli hemşireleri, hastaların hazırlık, operasyon ve güzelleşme periyotlarında etkin vazife yapıyor. Süreç boyunca hastalarla yakın temas halinde çalışan hemşireler, bu devirde kurulan bağların vakitle aile alakalarına dönüştüğünü belirtiyor. Nakil sonrası hastalardan gelen ‘İdrar çıkışım var mı?’, ‘Su içebilir miyim?’ üzere sorular, hemşirelerin en çok karşılaştığı sözler ortasında yer alıyor.
‘HASTALARIMIZI İKİNCİ HAYATLARINA HAZIRLIYORUZ’
Mesleği boyunca birçok olaya tanıklık ettiğini belirten AÜ Organ Nakli Kliniği’nde 17 yıldır vazife yapan Sorumlu Uzman Hemşire Nihal Kiraz (43), “Hastalarımızı ikinci hayatlarına hazırlıyoruz. Ameliyat öncesi devirde tüm hazırlıkları organize ediyoruz. Ameliyat sonrası tedavi ve bakım sürecini yönetiyoruz. Taburculuk sonrası denetimlerde de yanlarındayız. Bu süreçte bir bağ kuruluyor. Vakitle aile üzere oluyoruz. Ailelerinden çok bizleri görüyorlar. Bu süreçte yanlarında olup dayanak olmak, onları tekrar hayata bağlamak bizim için büyük memnunluk. Nakil sonrası hastalarımızın bizleri tekrar görmek istemesi, ziyaret etmeleri çok değerli. Ameliyat sonrası hastalarımızın ilk sözleri çoklukla ‘İdrar çıkışım var mı?’, ‘Artık istediğim kadar su içebilir miyim?’ oluyor. Bu kelamlar, yaşadıkları kuvvetli süreci ve umutlarını yansıtıyor” dedi.
‘HİÇ ÇİKOLATA VE YAŞ PASTA YEMEMİŞ ÇOCUKLAR VAR’
Çocuk hastalarla tanım edilemez bağlar kurduklarını belirten Kiraz, “Metabolik karaciğer hastalığı olan bir çocuk, nakil öncesinde yalnızca özel mama yiyordu. Nakil sonrası birinci kere sevdiği yiyecekleri tadabildi. Hayatında hiç çikolata ve yaş pasta yememiş çocuklar var. ‘Tadı nasıl?’ diye bize soruyorlar. Nakil sonrası bu tadı birinci defa deneyimlediklerinde yanında olmak bizi çok duygulandırıyor. Organ bağışının az olması nedeniyle çocuklarda nakil sayısı epeyce düşük. Bu nedenle birçok nakil, canlı vericilerden yapılıyor. Çocukların eğitim takviyesi alamaması, istediklerini yiyememesi, oyun oynayamaması üzere kısıtlamaları var. Lakin organ bağışı ile tekrar hayat bulduklarında, onların gözlerindeki sevinç tanım edilemez” diye konuştu.
‘ORGAN BAĞIŞI BİR MUCİZE’
Genetik hastalık nedeniyle üç çocuğu da organ bekleyen bir ailenin yaşadığı şiddetli süreci anlatan Kiraz, organ bağışının kıymetine ait, “Organ bağışı bir mucize. Aile, çocuklarına organ vermek istese de doku uymadığı için bağış beklemek zorunda kaldılar. Ellerinden bir şey gelmemesi çok acı vericiydi. Organ bağışlayan aileler, öbür hayatlara umut oluyor. Bu, tanım edilemez bir kıymet” dedi.
‘HASTALAR HER DAMLAYI HEYECANLA SAYIYOR’
2017 yılından bu yana tıpkı klinikte misyon yapan Organ Nakli Hemşiresi Mediha Ekici (30) de “Türkiye’de kadavra bağış oranı düşük olduğu için hastaların birden fazla uzun yıllar diyalize bağımlı yaşamak zorunda kalıyor. Haftada iki ya da üç gün diyalize giriyorlar. Buna bağlı olarak sıvı alımı kısıtlanıyor. Su, çay, kahve üzere içecekleri sonlu tüketebiliyorlar. İdrar çıkışları da çok az oluyor. 25 yıl boyunca diyalize giren bir hastamız vardı. Nakil sonrası idrar çıkışı gün geçtikçe artmaya başladı. Hastalar her damlayı heyecanla sayıyor. ‘Hemşire Hanım, bu idrar hakikaten benim mi?’ demişti. Bu anlar hem onlar hem bizler için çok duygusal oluyor. İdrar damlamaya başladıkça hastaların gözleri doluyor, bizim de” diye konuştu.
KARACİĞER HASTALARININ NAKİL SÜRECİ
Karaciğer nakli sürecinde hastaların fizikî etkilendiğini belirten Ekici, “Karınlarında asit birikiyor, ciltleri sararıyor. Kimileri yürüyemeyecek durumda. Lakin nakil sonrası inanılmaz fizikî ve ruhsal değişim yaşanıyor. Cilt renkleri düzeliyor, karın şişliği azalıyor. Taburcu olduklarında apayrı birine dönüşüyorlar. Hastaların nakil öncesinde moral ve motivasyonunu yüksek tutması gerekiyor” dedi.
