Palandöken Ekonomi Forumu: Zeki Ekonomiler ve Eşitsizlikler
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Ülkeleri EİT 2025 Erzurum Turizm Başşehri aktiflikleri kapsamında düzenlenen Palandöken İktisat Forumu’nda, “Akıllı Dünyada Adil Bir Gelecek: Zeki Ekonomiler ve Global Eşitsizlikler” ana temasıyla birbirinden çarpıcı oturumlar gerçekleştirildi.
“Akıllı Dünyada Adil Bir Gelecek: Zeki Ekonomiler ve Global Eşitsizlik” temasıyla yola çıkan Palandöken İktisat Forumu, yapay zekanın oluşturduğu, dönüşüm sürecinin eşitsizlikleri azaltıp azaltmayacağını ya da mevcut eşitsizlikleri derinleştirip derinleştirmeyeceğini geniş bir kitleye tartışma fırsatı sunan bir platform oluşturmak maksadıyla yola çıktı. Bu gayenin, dönüşümün yalnızca zeki ekonomiler ve bu ekonomilere ulaşmaya çalışan ülkeler açısından değil, tıpkı vakitte küresel iktisat ve bu dönüşüme hiç dahil olamayan ekonomiler açısından da ele alınacağı bir tartışma tabanı sağlamayı amaçladığı söz edildi. Forum; bakanlar, diplomatlar, iş insanları, akademisyenler, niyet kuruluşları temsilcileri, gençlik ve medya mensuplarının geniş çaplı görüş alışverişi yapma imkanı bulurken, dünyanın önde gelen ekonomik etkinliklerinden biri olma vizyonunu taşıyan bir tertip olarak 26-27 Nisan 2025 tarihleri ortasında Palandöken, Erzurum’da gerçekleştirildi.
Önemli başlıklar, kıymetli katılımcılar
Forum, dört ana oturumdan oluştu ve her oturumda mevzunun uzmanları derinlemesine tartışmalar yaptı. Ayrıyeten, forum kapsamında üç özel oturum da gerçekleştirildi. “Yapay Zeka Çağında Kültür ve Turizm” başlıklı özel oturumda teknolojik gelişmelerin turizm ve kültürel miras üzerindeki tesirleri ele alınarak; geleceğin turizm stratejileriyle sürdürülebilirliğin nasıl sağlanabileceği tartışıldı. “Değişen Dünyada Türkiye – Arap Dünyası Etkileşimi: Temas, Diyalog ve Yeni İş Birliği Arayışları” başlıklı özel oturumda Türkiye ile Arap Devletleri Ligi üyesi ülkeler ortasında derinleşen ekonomik bağların, karşılıklı etkileşim ve çok düzlemli iş birlikleri temelinde güçlendirilmesi için bir taban oluşturulması hedeflendi. İştirakçiler “Türkiye’nin Yatırım Ufku: Fırsatlar ve Gelecek Vizyonu” başlıklı özel oturumda, forumun ana teması kapsamında Türkiye’deki mevcut yatırım ortamı ve Türkiye iktisadının geleceğine dair yeni yatırım stratejileri değerlendirildi.
Küresel iş birliği fırsatlarını keşfetme imkanı doğdu
26-27 Nisan 2025 tarihlerinde Erzurum Palandöken’de düzenlenen tertipte, dijitalleşmenin iş dünyası üzerindeki tesirleri, zeki iktisatların inşası ve global ekonomik eşitsizliklerin giderilmesi üzere bahisler alanında uzman isimler tarafından tartışıldı. Aktiflik müddetince bölgesel ve global ekonomik gelişmeler hakkında bilgi alışverişi yapılması ve güçlü iş birliklerinin kurulması için uygun bir yer sağlandı. Farklı ülkelerden hükümet temsilcileri, iş insanları, akademisyenler ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerinden oluşan yaklaşık 500 iştirakçinin yer aldığı organizasyonda, küresel iş birliği fırsatlarını keşfetme, yeni stratejiler geliştirme ve bölgenin stratejik ehemmiyetini kıymetlendirme imkanları da bulunuldu.
“Yapay Zeka Çağında Kültür ve Turizm” Oturumu
Bu oturumda konuşmacılar; geleceğin iktisadı, tecrübelerin ön planda olduğu ve yapay zeka tabanlı dijital teknolojilerin kültür ve turizm bölümünü dönüştürdüğü yeni bir devri işaret ettiği vurgusunu yaptı. “Yapay Zeka Çağında Kültür ve Turizm” başlıklı oturumda, dijitalleşmenin, yapay zekanın ve akıllı tahlillerin turizm ve kültürel miras alanında oluşturduğu fırsatları ve karşılaşılan zorlukları ele alındı. Bu oturumda, teknolojik gelişmelerin turizm ve kültürel miras üzerindeki tesirleri derinlemesine tahlil edilerek; geleceğin turizm stratejileriyle sürdürülebilirliğin nasıl sağlanabileceği tartışıldı. Kültürel mirasın dijital ortamda tekrar canlandırılması ve bu süreçte yapay zeka ve robotik teknolojilerin rolü masaya yatırılırken, bu teknolojilerin ziyaretçi tecrübelerini nasıl dönüştürdüğü ve kültürel kıymetlerin yeni jenerasyonlara aktarılmasında sunduğu avantajlar değerlendirildi. İştirakçiler, teknolojinin kültürel miras ve turizmde oluşturduğu değişimi, bu değişimin ekonomik ve toplumsal tesirlerini, yapay zeka dayanaklı turizm yaklaşımlarının sürdürülebilirlik ve eşitlik gayelerine katkılarını ve geleceğin deneyimsel ekonomilerini şekillendirecek yenilikçi yaklaşımları tartıştı.
“Değişen Dünyada Türkiye – Arap Dünyası Etkileşimi: Temas, Diyalog ve Yeni İş Birliği Arayışları” Oturumu
Bu oturumda; Türkiye ile Arap Devletleri Ligi üyesi ülkeler ortasında derinleşen ekonomik ilgilerin, karşılıklı etkileşim ve çok düzlemli iş birlikleri temelinde tekrar düşünülmesi fikri ön plana çıktı. Konuşmacılar global ölçekte dijitalleşme, yapay zeka takviyeli üretim, yeşil dönüşüm ve sürdürülebilir kalkınma ekseninde dönüşen ekonomik paradigmalar; ülkeler arası iş birliği modellerinde de daha esnek, yenilikçi ve direkt diyaloga dayalı yaklaşımları gerekli kıldığını vurguladılar. Oturuma, Arap Devletleri Ligi’ni temsil eden büyükelçiler ile Türkiye’de faaliyet gösteren, farklı dallardan seçilmiş iş dünyası temsilcisi ve bürokratlar katıldı. İştirakçiler, zeki iktisatların şekillendirdiği yeni üretim ve ticaret tertibi çerçevesinde; yapay zeka uygulamaları, dijital ticaret altyapıları, yenilenebilir güç, turizm, tarım teknolojileri, finansal bütünleşme ve lojistik ağlar üzere alanlarda potansiyel iş birliklerini kıymetlendirdi. Bu diyalog ortamının, sadece kısa vadeli ticari temaslar değil, birebir vakitte bölgesel kalkınma vizyonlarını paylaşmaya ve ortak ekonomik yönetişim modelleri geliştirmeye taban hazırlamayı hedeflediği lisana getirildi. Oturumun özgün yapısı, direkt ve eş vakitli temasların önünü açarak, karşılıklı inanca dayalı sürdürülebilir iştiraklerin gelişimine katkı sunmayı amaçladı. Bu doğrultuda aktiflik, ekonomik diplomasinin yeni evrimine örnek teşkil edecek formda, çok taraflılığın pratikteki yansımalarını güçlendirmeye yönelik bir uygulama alanı olarak değerlendirildi.
” İklim Değişikliği, Ekolojik Dönüşüm ve Güç Politikaları” Oturumu
Sanayi İhtilali ile başlayan kitlesel üretim çağı, doğal kaynakların süratle tükenmesine ve etraf kirliliğinin global ölçekte artışına neden oldu. Oturumda son yüzyılda, etraf kirliliği ve iklim kriziyle uğraş etmek için süratle artan uğraşlarla global tahliller aranmaya başlandığı söz edildi. Bu uğraşlar, yeşil iktisat, sıfır karbon amacı, sürdürülebilir kalkınma, yenilenebilir güç, güç dönüşümü, ekolojik toplum ve döngüsel iktisat üzere kavramların ortaya çıkmasına yol açtığı vurgulandı. Günümüzde bu mevzular, mevcut teknolojik ilerlemelerden bilimsel çalışmalara, siyasi kararlar ve iktisat siyasetlerine kadar geniş bir yelpazede ele alındığı, fakat tüm bu gayretlere karşın global ölçekte kâfi bir güzelleşme sağlanamamıştır ve ekonomik gelişmişlik seviyesi azaldıkça bu problemlerden etkilenen bölgelerin sayısı artıyor. Gelecek kuşaklara yaşanabilir ve adil bir dünya bırakabilmek için iklim değişikliğiyle gayret ve ekolojik dönüşüm büyük kıymet taşıdığı söylendi. İklim değişikliği, ekolojik dönüşüm ve güç siyasetleri, yalnızca çevresel değil, ekonomik ve toplumsal sürdürülebilirlik açısından da hayati bir değere sahip olduğu belirtilen bu oturumda, iklim değişikliğiyle gayret, güç dönüşümü, ekolojik sürdürülebilirlik ve besin güvenliği üzere hususlar ele alındı.
“Türkiye’nin Yatırım Ufku: Fırsatlar ve Gelecek Vizyonu” Oturumu
Oturum, Türkiye’nin stratejik coğrafik pozisyonu, genç ve dinamik iş gücü, gelişen altyapısı ve yatırımcı dostu siyasetleri ekseninde Türkiye’nin zeki ekonomiler çağında nasıl bir rol oynayabileceği ve küresel ekonomik dönüşümün ülkeye tesirleri üzerine odaklandı. Kamu ve özel bölüm temsilcilerinin iştirakiyle gerçekleştirilen bu oturumda, Türkiye’de yatırım yapma imkanları ayrıntılı bir biçimde incelenecek ve ülkenin ekonomik geleceğine dair stratejik bakış açıları sunuldu. Türkiye’nin dijitalleşme ve yapay zeka konusundaki mevcut yetkinlikleri, zeki iktisatların Türkiye’nin ekonomik yapısına ve küresel rekabetçiliğine tesirleri, Türkiye’nin bu yeni paradigmada nasıl bir rol oynayabileceği tartışılırken, yapay zeka ve dijitalleşmenin getirdiği fırsatları en âlâ halde değerlendirebilmek için gereken regülasyonlar, teşvik düzenekleri ve stratejik adımlar üzerinde duruldu. Ayrıyeten bölgesel avantajlar üzerine yapılan tartışmada, yatırımcılara Türkiye’nin ekonomik dinamizmini ve büyüme potansiyelini yakından tanıma fırsatı sunacak, mahallî ve milletlerarası yatırım stratejilerinin nasıl uyumlu hale getirilebileceği konusunda derinlemesine bilgiler sağladı.
“Global İktisat Gündeminde Zeki Ekonomiler” Oturumu
Küresel iktisadın gündeminde, yavaşlama beklentileri ve dayanıklılık tartışmaları, bölgesel istikrarsızlıklar, savaşlar ve iklim değişikliği nedeniyle yaşanan üretim, tüketim, tedarik ve lojistik meseleleri öne çıktığı tabir edilen bu oturumda kimi görüşlere nazaran, zeki dönüşüm bu meselelerin tahlili için fırsatlar sunmakta ve insanlık tarihi açısından bir dönüm noktasını işaret ettiği lisana getirildi. Bu bağlamda, bu oturumda “Zeki iktisat nasıl inşa edilir?” başlığı altında, bir ekonomiyi zeki yapan ögeler ve ülkelerin dönüşüm eforları tartışıldı. Zeki ekonomiler periyodu, kavramların değiştiği ve iktisatta yeni tariflerin ortaya çıktığı bir süreçtir. Bu çerçevede, oturumda yapay zekanın sunduğu ekonomik kıymet, global ağlar ve zeki ekonomiler devrinin taşıdığı risk ve zorluklar ayrıntılı bir biçimde ele alındı.
“Geleceği Hızlandırmak: Yapay Zekanın Dönüştürdüğü Sanayi ve Hizmetler” Oturumu
Oturuma katılan uzmanlar yapay zeka ve otomasyonun süratle gelişmesi, birçok sanayide esaslı değişikliklere yol açtığını vurguladı. Konuşmalarda bu değişimlerin suratını ve kapsamını anlamanın, geleceğe yönelik hazırlıklı olmak açısından büyük kıymet taşıdığı sıkça vurgulandı. Bu oturumda yapay zekanın iş gücü üzerindeki tesirleri, yeni iş kollarının ortaya çıkışı, kimi iş kollarının otomatikleşmesi ve iş gücünün gelecekteki hali konusunda farkındalık oluşturmak gerektiği anlatıldı. Ayrıyeten, yapay zeka ve otomasyonun toplumsal eşitlik, işsizlik oranları ve eğitim gereksinimleri üzere sosyo-ekonomik dinamikler üzerindeki tesirlerini tahlil etmek ve bu bahislerde yeni stratejiler geliştirmek giderek daha değerli hale geldiği lisana getirildi. Oturumda; ekonomik büyüme ve sürdürülebilirlik açısından kritik olan sanayilerin yapay zeka ile nasıl daha verimli, yenilikçi ve rekabetçi hale getirilebileceği tartışıldı.
“Dönüşüm Periyodunun Oluşturduğu Eşitsizlikler: Küresel İş Birliği ve Sürdürülebilir Gelecek Stratejileri” Oturumu
Oturumda konuşmacılar tarafından dönüşüm devrinin, teknolojik ilerlemelerin sürat kazanmasıyla birlikte global ekonomik yapının süratli bir formda değiştiği bir devir olduğu tabir edildi. Bu bağlamda, ekonomik kalkınmayı teknoloji ve bilgi temelli yapılar aracılığıyla gerçekleştirmeyi hedefleyen “akıllı dünya” ve “zeki ekonomiler” kavramları öne çıktığı anlatılarak bu yeni paradigmanın, teknolojiye dayalı inovasyonu teşvik ederek ekonomik büyümeyi ve toplumsal refahı artırma potansiyeline sahip olduğu, fakat, teknolojik ilerlemenin bölgesel ve ulusal seviyelerde eşit biçimde yaşanmaması, ülkeler ortasındaki zenginlik ve refah farklarının açılmasına ve geçmişten gelen toplumsal eşitsizliklerin derinleşmesine yol açtığı söylendi. Zeki ekonomiler periyodunun çıktıları, global ve toplumsal eşitsizlikleri azaltmak ve adil bir gelecek inşa etmek açısından hayati bir değere sahip olduğu vurgulanan bu oturumda, teknolojik ilerlemenin ve global zeki ekonomilere dönüşüm sürecinin daha eşitlikçi bir biçimde nasıl gerçekleştirilebileceği tartışıldı. – ERZURUM
