Papa Francis’in cenazesini planlamıştı: Papa öldüğünde ne olur?

Papalık cenazeleri klasik olarak ayrıntılı bir süreç olmuştur lakin Papa Francis yakın vakitte tüm prosedürü daha az karmaşık hale getirdi ve cenazesinde yapılacakları belirterek merasimi onaylamıştı. Evvelki papalar selvi, kurşun ve meşeden yapılmış üç iç içe tabuta gömülmüştü lakin Papa Francis, kendisi için çinko ile kaplı kolay bir ahşap tabut seçti.
Yüzyıllar boyunca hayatını kaybeden papaların vücudu, halkın görmesi için Aziz Petrus Bazilikası’ndaki katafalk olarak bilinen yükseltilmiş bir platforma yerleştirilmesi geleneğini vardı fakat Papa Francis bu geleneği iptal etti.
Vatikan dışında gömülen birinci papa olacak
Papa’nın onayladığı yeni plana nazaran vücudu kapağı çıkartılmış tabutun içinde kalacak ve yas tutanlar hürmetlerini sunmaya bu tabutun yanına gelecek.
Francis ayrıyeten bir asırdan uzun bir müddettir Vatikan dışında gömülen birinci Papa olacak.
Papa Francis, İtalya’nın başşehri Roma’daki dört büyük papalık bazilikasından biri olan Aziz Mary Major Bazilikası‘na defnedilecek.
Papa’nın mevti: Ritüeller, Gerçekler ve Efsaneler
Papa cenaze merasimi, yüzyıllar boyunca geliştirilen sıkı bir biçimde uygulanan gelenekler dizisidir. Hatta kimi Bazı Vatikan cenaze merasimi gelenekleri Antik Roma’ya kadar uzanır.
Geleneksel olarak bir papanın vefatını teyit etmek camerlengo’nun (kıdemli bir Vatikan yetkilisi) misyonudur. Şu anda bu misyon İrlanda doğumlu Kardinal Kevin Farrell tarafından yürütülüyor. Gelenekler takip edilirse Camerlengo Farrell, Papa Francis’in naaşını özel şapelinde ziyaret etmiş ve onu uyandırmak için ismini haykırmış olacak.
Başına çekiçle vurma efsanesi
Söylentiye nazaran Camerlengo, papanın başına gümüş bir çekiçle yavaşça vurur fakat bu, Vatikan tarafından bunu uzun vakittir inkar edilmektedir.
Geleneğe nazaran Papa karşılık vermediğinde, resmi papalık evraklarının mührü olarak kullanılan ‘Mühür yüzüğü’ haç formunda çekiçle vurularak tahrip edilir yahut yok edilir, bu da onun saltanatının sonunu işaret eder.
Mühür yüzüğü tahribi sonrasında papalık daireleri mühürlenir. Camerlengo, üst seviye kilise yetkililerinden oluşan bir idare organı olan Kardinaller Koleji‘ne papanın öldüğünü, dünyaya duyurulmadan evvel bildirir.
Papa’nın vefatının dünyaya duyurulmasını takiben Antik Roma geleneği olan Novendiale olarak bilinen dokuz günlük yas periyodu başlayacak ve Vatikan’ın bulunduğu İtalya’da da ulusal yas ilan edilir.
Eski cenaze merasimi geleneklerine nazaran papalar sıklıkla mumyalanırdı ve kimilerinin organları gömülmeden evvel çıkarılırdı. Örneğin Roma’daki Trevi Çeşmesi yakınlarındaki bir kilisede birtakım papaların kalpleri mermer küplerde kutsal emanetler olarak saklanır.
Papa Francis resmi olarak St. Peter Bazilikası’nda yatarken tüm Katolik dünyasında günlük dua ayinleri ve Requiem Ayinleri düzenlenecek.
‘Koltuk Boşken’ devrine girilecek
Vatikan, kilise idaresinin süreksiz olarak Kardinaller Koleji‘ne devredildiği, “koltuk boşken” manasına gelen sede vacante isimli bir geçiş devrine girecek ve yeni bir papa seçilene kadar kıymetli kararlar alınamayacak.
Cenaze merasimini 91 yaşındaki kardinal yönetecek
Papa’nın cenazesi vefatını takiben dört ila altı gün sonra Aziz Petrus Meydanı’nda yapılması bekleniyor ve cenaze merasimi, şu anda 91 yaşında olan Kardinaller Koleji Dekanı İtalyan Giovanni Battista Re tarafından yönetilecek.
Aziz Petrus Bazilikası’nın altındaki mahzenler olan Vatikan Mağaraları’na gömülür lakin Papa Francis, Roma’daki Aziz Mary Major Bazilikasını son dinlenme yeri olarak seçtiğini söylemişti.
Yeni Papa Nasıl Seçiliyor? Sistine Şapeli’ndeki Gizemli Süreç
Papa’nın vefatının akabinde gözler Vatikan’a çevriliyor. Zira Katolik dünyasının en gizemli ve tarihi süreçlerinden biri başlamak üzere olacak: Kurul.
Papa’nın cenazesinden yaklaşık 2 ila 3 hafta sonra, Kardinaller Koleji Sistine Şapeli’nde toplanacak. Yeni papa seçimi için düzenlenen bu Konsey‘de (Conclave), kapılar kapatılıyor ve kapalılık yemini eden kardinaller içeride kilitli kalıyor. Sistine Şapeli’nin tavanına Michelangelo’nun freskleri tanıklık ederken, içeride Katolik dünyasının geleceği belirleniyor.
Avrupalı olmayan birinci papa
Resmi olarak her vaftiz edilmiş erkek aday olabiliyor olsa da, son 700 yılda bu vazife daima Kardinaller Koleji içinden bir isme verildi. Papa Francis bu geleneği kısmen yıkan bir isimdi. Arjantin doğumlu Jorge Mario Bergoglio, 1.300 yıl sonra Avrupalı olmayan birinci papa olarak tarihe geçmişti. Artık tıpkı soru yine gündemde: Bir sonraki papa yeniden Avrupa dışından mı seçilecek?
Konseyde 80 yaşın altındaki yaklaşık 120 kardinal oy kullanabiliyor. Her biri saklı bir biçimde oy pusulasına ismini yazıyor, akabinde oyu sunağın üzerindeki bir kâseye bırakıyor.
Adaylardan biri üçte iki çoğunluğu elde edemezse, oylama yine yapılıyor. Günde dört tipe kadar çıkılabiliyor. Her papa seçilmeyen oylama sonrasında şapelin bacasından dış dünyaya bir duman sinyali gönderen bir kimyasal yakar: Siyah duman yeni bir papanın seçilmediği, beyaz duman ise seçildiği manasına gelir.
Papa Francis’in seçildiği 2013 yılındaki Kurul, sırf 24 saat ve beş tıp sürmüştü. Lakin tarih bize sürecin bazen çok daha uzun olabileceğini gösteriyor. 13. yüzyılda bir seçim üç yıl, 18. yüzyılda bir oburu dört ay sürmüştü.
‘Bir papamız var’ anonsu
Bir papa seçildikten sonra, Kardinaller Koleji’nden bir temsilci, St. Peter Bazilikası’nın ana balkonundan Latince Habemus papam, yani “Bir papamız var” duyurusunu okur.