Prof. Dr. Hamit Hancı, et ve süt ürünlerindeki ölümcül bakterilere karşı uyardı
Prof. Dr. Hamit Hancı, et ve süt eserlerindeki ölümcül bakterilere karşı uyardı
Prof. Dr. Hamit Hancı:
“Listeria monocytogenes buzdolabında üreyebilen en kıymetli mikroplardandır”
“Pişmiş etlerle çiğ etleri bir ortaya getirmemeliyiz”
“L. monocytogenes, gebelerde meyyit doğum, düşük üzere sonuçlara neden olabilir”
İZMİR – Listeria monocytogenes bakterisinin, buzdolabında üreyebilen en kıymetli mikroplardan biri olduğunu söyleyen İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi İsimli Tıp Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hamit Hancı, “Tavuk, et ve süt üzere besinleri uygun pişirirsek, sütümüzü de 70 derecenin üzerinde pişirdiğimiz vakit bakteriler ekseriyetle ölüyor. Risk alanları, bilhassa çiğ olan sosis, salam, füme balık ve tavuk üzere besin ürünleridir” dedi.
Prof. Dr. Hamit Hancı, ‘Listeria monocytogenes’ ve ‘yersinya’ bakterilerinin, buzdolabında üreyebilen en kıymetli mikroplardan olduğuna dikkat çekti. Listeria hastalığına, ‘Listeria monocytogenes’ denilen bir bakterinin neden olduğunu belirten Prof. Dr. Hancı, “Bu, çok değişik ve enteresan bir bakteri. Olağanda bakteriler buzdolabına konulduğunda üremeleri durur. Ancak üremesi devam eden bir küme bakteri var. Listeria da bunlardan biridir. Enfeksiyon casusu olarak burada ürüyor ve o besinleri bozuyor. ‘Yersinya’ denilen bakteri de veba hastalığına yol açar. Bunlar ağız yoluyla sindirim sistemine girerler ve hastalık meydana getirirler” diye konuştu.
“Menenjit ve beyin iltihabı durumlarına yol açtığında çok tehlikeli”
Sağlıklı insanlarda çok fazla belirtilerin olmadığına vurgu yapan Prof. Dr. Hancı. “Hafif ateş, öksürük, bulantı, ishal üzere yan tesirler oluyor. Lakin; gebeler, yaşlılar, bağışıklık sistemi zayıflamış beşerler ve yeni doğanlar üzere risk kümesi var. Bu kümelerde enfeksiyon kana yayılıyor. Oradan da menenjit ve beyin iltihabı (ensefalit) üzere durumlar meydana getiriyor. O vakit çok tehlikeli” ikazında bulundu.
“Gıdaları uygun ısıtıp, pişirmezsek, bakteriler bize bulaşabiliyor”
“Çiğ sosis, salam, füme balık ve tavuk kesinlikle pişirilmeli”
Listeria’nın olağanda artı 4 ile artı 37 derece ortasında yaşayan bir mikroorganizma olduğunu tabir eden Prof. Dr. Hamit Hancı, şunları kaydetti:
“Biz, tavuk, et ve süt üzere besinleri uygun pişirirsek, sütümüzü de 70 derecenin üzerinde pişirdiğimiz vakit bunlar çoklukla ölüyor. Risk alanları, bilhassa çiğ olan sosis, salam, füme balık ve tavuk üzere besin eserleridir. Bunlar kesinlikle pişirmelidir. Meyve ve sebzelerin de çok çok âlâ yıkanması gerekiyor. Ayrıyeten, buzdolabında en ufak bir et suyu dökülmesinde ya da pişmemiş etin temasında, o bölgelerin temizlenmesi gerekir. Beyaz sirke ile suyu karıştırıp düzgünce temizleyebiliriz.”
“Hamilelerde çok önemli risk var”
Hamilelerde çok önemli riskin bulunduğuna işaret eden Prof. Dr. Hancı, “Ölü doğum, düşük üzere sonuçlar görülebilir. Çocuk canlı bile doğsa ‘listeria’ hastalığı ile çocuğun doğmasına sebep oluyor. Bilhassa kesimhanelerde, ıslak yerlerde bu bakteri yıllarca yaşayabiliyor. O yüzden pişmiş etlerle pişmemiş etleri ne kesimhanelerde, ne üretim yerlerinde, ne de evimizdeki mutfaklarda bir ortaya getirmemeliyiz” diye konuştu.
“Tavuk kestikten sonra eller, bıçaklar ve kesme tahtası kesinlikle yıkanmalı”
Tavuk etini konutta kestikten sonra, ellerin, bıçağın ve kesme tahtasının kesinlikle yıkanmak zorunda olunduğunun altını çizen Prof. Dr. Hancı, bu materyallerin öbür bir şeyin üzerine koyulmaması gerektiğini, aksi durumda anında bulaşın meydana gelebileceğini aktardı.
Yumurta ve tavuk üretimindeki düşüş
Ankara Üniversitesi Besin Güvenliği Enstitüsü Kurucu Müdürü ve Gıda Güvenliği Uzmanı Prof. Dr. Nevzat Artık ise “Listeria monocytogenes’in artması ve bu hususun konuşulması sebebiyle Ocak 2025 tarihinde 233 bin 223 ton olan tavuk eti üretimimiz yüzde 6.4 azalarak 218 bin 260 tona düşmüştü. Yumurta üretimimizde de birebir oranda düşme meydana geldi. Ocak 2025’te 1 milyar 652 milyon 615 adet olan ölçü, şubat ayında 1 milyar 550 milyon adede düştü. ‘Listeria monocytogenes’ ve ‘salmonella’ zehirlenmesi nedeniyle tüketime biraz orta verildiği için düşüş olmuştur. Yumurta, tavuk ve et üretiminde çok azalma yoktur fakat ruhsal olarak tüketicilerin eser satın almaya temkinli davranmaları nedeniyle bir düşüş olmuştur. Ama ülkemizde yumurta ve tavuk üretiminde ‘listeria monocytogenes’ nedeniyle bir düşme kelam konusu değildir” diye kelamlarına ekledi.
Reklamdır
