SGK uzmanı açıkladı: Bu hastalıklara sahip olanlara erken emeklilik hakkı tanınıyor
Normal kaidelerde emeklilik için yaş, prim günü ve sigortalılık mühleti üzere muhakkak şartların sağlanması gerekiyor. Kimi özel durumlar ise emeklilik sürecini daha da erkene çekebiliyor. Türkiye Gazetesi’nden İsa Karakaş’ın yazdığı köşe yazısında, bilhassa ruhsal rahatsızlıklar yaşayan sigortalıların malulen yahut engelli emeklilik hakkı elde edebilecekleri vurgulandı.
MALULEN EMEKLİLİK KOŞULLARI
Normal emeklilikte yaş kaidesi aranırken, malulen emeklilikte sigortalının en az yüzde 60 oranında çalışma gücünü kaybetmiş olması gerekiyor. Bu kayıp yalnızca bedensel değil, ruhsal rahatsızlıklar sebebiyle de olabiliyor.
PSİKOLOJİK RAHATSIZLIKLAR NEDENİYLE ERKEN EMEKLİLİK MÜMKÜN
İsa Karakaş’ın yazısında yer alan bilgilere nazaran, bu ruhsal hastalıklar malulen emekliliğin önünü açıyor:
Zihinsel Gerilik: IQ 50 ve altı olanlar yahut orta seviye zihinsel kayıp yaşayanlar.
Şizofreni ve Şizoafektif Bozukluk: Tedaviye karşın çalışma yeteneği bulunmayan bireyler.
Bipolar Bozukluk: İleri seviyede fonksiyonellik kaybı gösteren hastalar.
Sanrısal Bozukluklar ve Atipik Psikozlar: Çalışma imkânı kalmayan durumlar.
Beyin Hasarına Bağlı Psikiyatrik Bozukluklar: Organik kişilik bozuklukları, frontal lob sendromu üzere hastalıklar.
Şiddetli Obsesif Kompulsif Bozukluk ve Travma Sonrası Gerilim Bozukluğu: Tedaviye dirençli olaylar.
Otizm ve Alakalı Yaygın Gelişimsel Bozukluklar: İleri seviyede fonksiyonellik kaybı olan durumlar.
ENGELLİ EMEKLİLİĞİ SEÇENEĞİ
Malulen emekli olamayanlar için bir öteki seçenek ise engelli emekliliği. Burada yüzde 40 oranında bir engellilik raporu kâfi olabiliyor. Engelli emeklilikte de yaş kaidesi aranmıyor fakat prim günü ve sigortalılık mühleti kuralı bulunuyor.
KİŞİSEL DURUMLARA NAZARAN MÜRACAAT YAPILMALI
Türkiye Gazetesi’nden İsa Karakaş’ın yazdığı köşe yazısında belirtildiği üzere, “Malulen mi yoksa engelli emeklilik mi?” sorusunun cevabı, büsbütün bireyin sıhhat durumu ve prim geçmişine bağlı.
Bazı sigortalılar her iki müracaat hakkına sahipken, kimileri yalnızca birinden yararlanabiliyor. Bilhassa 10 yıllık sigortalılık mühleti ve en az 1800 gün prim ödemiş olan bireyler, SGK müdürlüklerine başvurarak erken emeklilik için talihlerini deneyebiliyor.
