Sıklıkla teşhis edilemiyor, yanlış anlaşılıyor… Göründüğünden çok daha yaygın
Nörolojik bozukluklar, beynin bedenle bağlantısını sağlayan hudut sisteminin fonksiyonunda meydana gelen aksaklıklarla ortaya çıkıyor. İşlevsel nörolojik bozuklukta ise sinyaller hakikat formda işlenemediği için hareket, konuşma, düşünme ve sindirim üzere temel fonksiyonlarda sorunlar yaşanıyor.
Hastalar bazen “beyin sisi”, söz bulmada zorluk, kronik ağrı ve çok yorgunluk üzere belirtiler de yaşayabiliyor. Bu semptomlar tedavi edilmediği takdirde yıllarca sürebiliyor ve birtakım bireyler hayatlarının büyük bir kısmında tekerlekli sandalye kullanmak zorunda kalabiliyor.
Fonksiyonel nörolojik bozukluk her yıl 100 bin bireyden 10 ila 22’sini etkiliyor. Bu oran, multiple skleroz (MS) üzere daha güzel bilinen hastalıklardan bile daha yüksek. Buna karşın, hastalık sıklıkla sıhhat çalışanları tarafından gereğince tanınmadığı için hakikat teşhis ve tedavi gecikebiliyor.
Hastalık her yaştan ve cinsiyetten insanı etkileyebilse de bayanlarda ve gençlerde daha sık görülüyor. Bayanların yaklaşık üçte ikisini oluşturduğu hasta popülasyonunda yaş ilerledikçe bu cinsiyet farkı azalıyor.
FND’nin nedenleri tam olarak anlaşılmış olmasa da genetik yatkınlık, travmatik hayat tecrübeleri, tasa ve depresyon üzere ruhsal faktörlerin tesirli olabileceği düşünülüyor. Fakat, her hastanın geçmişinde ağır bir gerilim yahut travma bulunmuyor.
Tedavi edilmeyen hadiselerde hastalığın ilerlemesi yahut semptomların sabit kalması kelam konusu. Erken periyotta başlanan şahsileştirilmiş rehabilitasyon programları ise hastaların kıymetli ölçüde düzgünleşmesini sağlayabiliyor. Tedavi çoklukla fizyoterapistler, konuşma terapistleri, psikologlar ve tabiplerden oluşan çok disiplinli bir grup tarafından yürütülüyor.
Fonksiyonel nörolojik bozukluk uzun mühlet “histeri” kavramı üzerinden anlaşıldığı için bayan hastalara yönelik ciddiyetsizlik ve damgalama üzere olumsuz tesirler de taşıyor. Lakin çağdaş tıpta bu hastalık yasal bir nörolojik durum olarak kabul ediliyor ve cinsiyetçi önyargılara karşı uğraş ediliyor.
Son yıllarda hastalığa yönelik farkındalık, araştırmalar ve tedavi usulleri büyük ilerleme kaydetti. Hasta odaklı kuruluşlar ve takviye ağları, sıhhat sistemlerinde, araştırmalarda ve eğitimde güzelleşme sağlamak için etkin olarak çalışıyor.
