TBMM Kit Komisyonu… Tedaş Genel Müdürü Yapıcı: Enflasyon Muhasebesi Uygulamasını Tatbik Edince Ortalama 3 Milyarlık Bir Zararla Karşı Karşıyayız
(TBMM) – TBMM Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) Kurulu’nda sunum yapan Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (TEDAŞ) Genel Müdürü Ömer Sami Yapıcı, “Vergi Usul Kanunu Genel Bildirisi kapsamında, 2024 yılından itibaren bilançolarda enflasyon muhasebesi, enflasyon düzeltmesi uygulaması mecburiliği getirildi. Bu mecburilik gelmeden evvel bizim bu yılki periyot bilançosu sonucunda devir karımız 1 milyar 400 milyon civarındaydı lakin bu enflasyon muhasebesi uygulamasını zarurî tatbik edince kıymetimiz, amortisman karşılığı ayırmak yani tüm Türkiye’deki dağıtım varlıklarının maliyetlerinden kaynaklı olarak büyük bir artış oluşunca biz ortalama 3 milyarlık bir ziyanla karşı karşıya gözüküyoruz. Faaliyet bazlı bir ziyanımız yok fakat fiktif manada bu türlü bir ziyanla karşı karşıyayız” dedi.
TBMM KİT Komisyonu, AK Parti Aydın Milletvekili Mustafa Savaş başkanlığında toplanarak kontrol kapsamında bulunan kurum ve kuruluşların 2021 ve 2022 yıllarına ait bilanço görüşmelerine başladı. Komisyonda Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi 2021-2022 yıllarını kapsayan Sayıştay raporları ve teklifleri görüşüldü.
TEDAŞ Genel Müdürü Ömer Sami Yapıcı, sunumunda, 21 tane dağıtım şirketinden müteşekkil bir dağıtım kesimlerinin olduğunu söyleyerek, şu sözleri kullandı:
“TEDAŞ işçi bilgisine geçecek olursak toplamda bin 351 işçimiz var; bunun yaklaşık 574’ü Genel Müdürlük, merkez teşkilatında, 727’si ise taşrada hizmet vermektedir. Bakanlığımızın bize devretmiş olduğu yetki kapsamında, Bakanlığımızca yürütülen bu tasarruf bize kısmen devredilmiş, kısmen de EPDK yürütmektedir. Bu başlıklar esas kamulaştırma, yatırım, kullanıcıyla ilgili süreçler, işletme bakım faaliyetleri, hizmet kalitesi, bilişim ve şebeke işletim sistemleri olmaktadır. Genel kontrol kapsamında en son 2023 yılında 21 periyodik, 64 kısmi kontrol, 2024’te ise -kapattığımız yılda- 21 periyodik 55 kısmi kontrol gerçekleştirdik.
Aydınlatmayla ilgili TEDAŞ elektrik arıza ihbar uygulaması devreye aldık 2019 yılında. Bu uygulamayla vatandaşlar ihbarda bulunabilmekte, şikayetin vaktinde giderilmemesi durumundaysa ilgili dağıtım şirketlerine mevzuatta öngörülen müeyyide uygulanmaktadır. 2025 Şubat ayı prestijiyle uygulamayı indiren yaklaşık 370 bin kişi tarafından bildirilen 1 milyon 600 bin küsur aydınlatma arızasının giderilme oranı yüzde 98 olarak gerçekleşmiştir. Anlık ihbar yaptığınızda, takibini yaparak, geri dönüşünü izleyerek yahut olup olmadığını izleyerek ihbara devam ettirip buna ait müeyyide uygulamasına yardımcı oluyorsunuz. Aydınlatma kontrolü yapıyorduk. Bunlar da en son 2024 yılında 9 tane orta, 8 tane en son kontrol yaptık, aydınlatma kontrolünü gerçekleştirdik.
“Türkiye’deki dağıtım sisteminin muhtaçlık duyduğu kamulaştırma süreçlerinin süreçlerini EPDK’yle ortak yürütüyoruz”
Şirketlerle bizim ortamızda imzalanan bir işletme hakkı dönem kontratı var. Bu işletme hakkı periyot sözleşmesi kapsamında kurumsal olarak varlıkların denetimi üzere bir yetkimiz var. Bu kapsamda, yatırım faaliyetlerini, kamulaştırma süreçlerini, mali bahisleri, bilgi teknolojisi sistemlerini, bildirimler, demontaj materyalle alakalı araç gereç konusunda da bir denetim yürütmekteyiz.
Türkiye’deki dağıtım sisteminin muhtaçlık duyduğu kamulaştırma süreçlerinin süreçlerini biz mevzuat olarak yürütüyoruz EPDK’yle ortak bir biçimde. Burada da yeniden geçmişte dört yüz günlere kadar uzanan bir kamulaştırma sürecini her bir belge bazında bunu yüz güne indirdik. Ayrıyeten, emlak süreçlerimiz var. Bunların bir kısmı irtifak hakkı terkini, direk yeri terkini ve dönem süreçleri, bir kısmı da deplase yahut mevcut şebekenin, sınırın iptali konusunda olmak üzere. Burada da yeniden daha öncesinde ortalama yüz seksen ila iki yüz kırk gün ortasında olan süreç sürecini elli güne indirdik, düşürdük hamdolsun. Kamulaştırma süreçleriyle alakalı olarak, kamulaştırmasız el atmadan kaynaklı oluşan bedeller kurumumuza bırakıldı yani özelleştirme tarihi prestijiyle devretmiş olduğumuz şebekenin daha öncesinde alınan
kamulaştırmasız el atma süreçlerini, taleplerini biz yürütmekteyiz. Buna ait olarak bu süreçler için 2013 ve 24 yılları ortasında ortalama 2 milyarlık bir ödeme yaptık. 2025-27 ortasında da yaklaşık varsayımımıza nazaran 2 milyar 600 milyonluk bir ödeme yapılması öngörülmektedir.
“2023 yılında 673 milyonluk bir devir karımız varken terkin kanunundan kaynaklı alacaklarımızın terkini nedeniyle kar kıymetimiz 283 milyon 600 bin liraya düştü”
2021 yılındaki bize tahsis edilen yatırım ödeneği 750 milyondu, 2022’de bu 192 milyon liraya indirgendi, 2023’te 266 milyon oldu, 2024 yılında 677 milyonluk bir yatırım bütçe tavanı bize verildi. Burada da yüzde 72 oranında bir harcamayla ortalama 500 milyonluk bir yatırım gerçekleştirdik. 2021 yılından bugüne olan gelişmeyi sizlere arz etmek istedim. Burada, birinci sütunda 2021-22 ve 23 yılı gözükmekte lakin 2024 yılına ait 2 sütun açtık. Bu 2024 yılındaki sütunlardan bir tanesi olağan, daha evvelce devam eden, süregelen muhasebe metoduna nazaran yapılan bilanço sonucundaki pahaları gösteriyor. Burada gördüğünüz üzere 2021 yılında daha evvelden bilançodaki ziyan sayısında bir güzelleşme sağlandı. 2022 yılında aslında biz 240 milyon kar etmişken sizlerin de katkılarıyla -biliyorsunuz- bir terkin süreci yaşadık, birtakım alacaklarımızın terkini nedeniyle biz 183 milyon ziyan kaydedince 240 milyonluk karımız 2022 yılında 56 milyona düştü. 2023 yılında yeniden tıpkı halde, aslında, bizim 673 milyonluk bir devir karımız varken tekrar terkin kanunundan kaynaklı yapmış olduğumuz alacaklarımızın terkini nedeniyle buradaki kar bedelimiz 283 milyon 600 bin liraya düştü. Biliyorsunuz, Vergi Usul Kanunu Genel Bildirisi kapsamında, 2024 yılından itibaren bilançolarda enflasyon muhasebesi, enflasyon düzeltmesi uygulaması mecburiliği getirildi. Bu mecburilik gelmeden evvel bizim bu yılki devir bilançosu sonucunda periyot karımız 1 milyar 400 milyon civarındaydı fakat bu enflasyon muhasebesi uygulamasını zarurî tatbik edince bizim bu tablodaki bedelimiz, amortisman karşılığı ayırmak yani tüm Türkiye’deki dağıtım varlıklarının maliyetlerinden kaynaklı olarak büyük bir artış oluşunca biz ortalama 3 milyarlık bir ziyanla karşı karşıya gözüküyoruz fiktif olarak bu, aslında faaliyet bazlı bir ziyanımız yok lakin fiktif manada bu türlü bir ziyanla karşı karşıyayız; bu da enflasyon muhasebesinin getirmiş, doğurmuş olduğu bir sonuç.”
Reklamdır
