TBMM KİT Komisyonunda TCDD Taşımacılık AŞ, TCDD Teknik AŞ ile TÜRASAŞ’ın hesapları görüşüldü

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) Nakliyecilik AŞ, TCDD Teknik Mühendislik ve Müşavirlik AŞ ile Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii Anonim Şirketinin (TÜRASAŞ) 2021 ve 2022 yılı hesapları, TBMM KİT Kurulunda görüşüldü.
TCDD Nakliyecilik AŞ Genel Müdürü Ufuk Yalçın, Komisyonda yaptığı sunumda, Genel Müdürlüğün 2013’te maddeleşen Türkiye Demiryolu Ulaştırmasının Özgürleştirilmesi Hakkında Kanun ile “demir yolu tren işletmecisi” olarak görevlendirildiğini anımsattı.
“TCDD Nakliyat, 2 bin 32 kilometresi Yüksek Süratli Tren, 219 kilometresi Süratli Tren ve 11 bin 668 kilometresi konvansiyonel olmak üzere toplam 13 bin 919 kilometrelik ulusal ağ üzerinde demir yolu işletmeciliği yapmaktadır.” diyen Yalçın, çeken araç filosunda 659 elektrikli ve dizel lokomotif, 31 yüksek süratli tren seti, 98 dizel tren seti ve 91 elektrikli tren seti bulunduğunu; çekilen araç filosunda ise 742 yolcu vagonu ve 17 bin 362 adet yük vagonu yer aldığını anlattı.
Yalçın, yük taşımalarının yaklaşık yüzde 45’inin, değerli organize sanayi bölgeleri, limanlar, fabrikalar üzere yük merkezlerine bağlı 439 kilometre uzunluğunda toplam 286 iltisak çizgisinden yapıldığını lisana getirerek, “Uluslararası demir yolu yük taşımalarımız Bulgaristan, İran ve Gürcistan ile olan hudut garlarımız üzerinden gerçekleştirilmektedir. Mart prestijiyle 543 bin tondan fazla yük hudut garlarımız üzerinden taşındı. Hafta içi günlük 740 yolcu treniyle hizmet verilirken hafta sonları ek seferlerle bu sayı 750’ye ulaşmaktadır. Yük taşımacılığımız ise günlük 200 trenle gerçekleştirilmektedir.” sözlerini kullandı.
“YHT’lerle 2009’dan 3 Mart’a kadar toplam 96,2 milyon yolcu taşındı”
Ufuk Yalçın, mart ayı prestijiyle yüksek süratli trenler, konvansiyonel ana sınır trenleri, bölgesel trenler ve kent içi banliyö trenleriyle toplam 43,8 milyon yolcu, 1 Ocak-26 Mart tarihlerinde İstanbul-Sofya-İstanbul tren seferleri ile 5 bin 600 yolcu, 9 Mart’ta başlayan Van-Tahran-Van tren seferleriyle ise 26 Mart’a kadar 1500 yolcu taşındığını bildirdi.
Yüksek Süratli trenlerin birinci işletilmeye başladığı 2009’dan 3 Mart’a kadar toplam 96,2 milyon yolcu taşındığını anlatan Yalçın, konvansiyonel ana sınır ve bölgesel trenleriyle de toplam 15,9 milyon yolcu taşındığını söyledi.
Yalçın, milletlerarası demir yolu yük taşımalarının taşımaya açık Bulgaristan, Gürcistan ve İran hudut garlarından yapıldığını lisana getirerek, “Bu kapsamda 2018-2025 yıllarında Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Çizgisi üzerinden Türk cumhuriyetleri ve Çin tarafına toplam 2 bin 466 seferle yaklaşık 1,6 milyon ton, İran tarafına toplam 5 bin 643 seferle yaklaşık 4,2 milyon ton, Avrupa tarafına ise toplam 30 bin 368 sefer ile yaklaşık 18,5 milyon ton taşıma gerçekleştirildi.” diye konuştu.
Elektrikli araç parkının büyütülmesi, eski araçların yeni kuşak verimli, yerli ve ulusal araçlarla değiştirilmesi hedefiyle TÜRASAŞ tarafından yerli ve ulusal imkanlarla üretilen 22 adet 160 kilometre/saat sürat yapabilen Ulusal EMU temin edilmesinin planlandığını anlatan Yalçın, TÜRASAŞ’tan 2023’te 2, 2024 Şubat sonunda 1 adet olmak üzere teslim alınan toplam 3 Yeni Sakarya Ulusal Elektrikli Tren Seti’nin Adapazarı-Gebze bölümünde hizmete verildiğini kaydetti.
Yalçın, yerli ve ulusal imkanlarla üretilen toplam 14 Süratli Tren Seti (saatte 225 kilometre sürat yapabilen) temin edileceğini belirterek, “2026 yılı sonunda 1 set teslim edilecek olup Süratli Tren setlerinin üretimi 2028 yılı sonunda tamamlanacak.” sözünü kullandı.
“2053 Net Sıfır Emisyon” amacı kapsamında demir yolu yük ve yolcu nakliyatının artırılmasının yanında, Genel Müdürlük faaliyetlerinden kaynaklanan sera gazı emisyonlarının azaltılmasına yönelik 2026’ya kadar alacakları tedbirler ve çalışmalar ile TCDD Nakliyecilik AŞ Güç İdaresi ve İklim Değişikliği Aksiyon Planı’nda son evreye gelindiğine dikkati çeken Yalçın, şunları kaydetti:
“Enerji verimliliği çalışmaları kapsamında Verimli Sürüş Tekniği Projesi ile İzmir Bölgesi’nde işletilen bölgesel yolcu trenlerinde tüketilen yakıt ölçülerinde ortalama yüzde 10 tasarruf yapılabileceği tespit edildi ve uygulamalara başlandı. Kelam konusu trenlerde 2024 yılında yapılan çalışmalarla 270 bin litre motorin tasarrufu sağlanarak 12 milyon liranın kasamızda kalması sağlanmıştır. Ayrıyeten 748 tonluk karbondioksit emisyonu engellenmiştir. Önümüzdeki süreçte Proje’nin tüm bölgelerimize yaygınlaştırılması planlanmaktadır.”
“Sektörde kelam sahibi olmayı hedefliyoruz”
TÜRASAŞ Genel Müdürü Selim Koçbay, karlı ve verimli kuruluş olmayı, ihracat yaparak ülke iktisadına katma bedel sağlamayı, bölümde karar verici ve yönlendirici olmayı, yerli ve ulusal eserlerle dışa bağımlılığı azaltmayı, gelişmiş teknolojiye sahip eserler sunarak kesimde kelam sahibi olmayı hedeflediklerini söyledi.
Saatte 160 kilometre sürate sahip Ulusal Elektrikli Tren Seti’nin, üretim standartları açısından TSI sertifikasına sahip ilk yolcu treni olduğunu anlatan Koçbay, Ulusal Elektrikli Tren Seti’nin, işletme gereksinimlerine nazaran bölgesel yahut şehirlerarası çalıştırılmak üzere 5 araçlı olarak imal edildiğini belirtti.
Koçbay, “Ülkenin birinci Yerli ve Milli Hızlı Treni niteliğindeki saatte 225 kilometre sürate sahip Ulusal Elektrikli Tren Seti yüksek konfor ve inovasyonla tasarlanmıştır. Projede her bir sette 8 araç bulunmaktadır. Süratli Tren Setimiz, ikisi engelli olmak üzere 584 kişilik yolcu kapasitesine sahiptir. Prototip imalatına başladığımız tren setimizi, bu yıl sonunda raylarla buluşturmak istiyoruz.” biçiminde konuştu.
“Milli Metro üretimi için tasarım çalışmalarına başlandı”
Koçbay, ESKİŞEHİR-5000 Ulusal Elektrikli Anahat Lokomotifi Projesi kapsamında TSI sertifikasına sahip olacak, yük ve yolcu nakliyeciliği yapabilecek ve saatte 140 kilometre sürate sahip TÜRASAŞ marka yeni jenerasyon bir elektrikli anahat lokomotifinin seri imalatına başlandığını bildirdi.
Proje alt bileşenleri olan Tren Denetim ve İdare Sistemi, boji, cer motoru, cer konvertörü ve cer trafosu üzere kritik bileşenlerin de TÜRASAŞ markasıyla yerli olarak üretildiğine dikkati çeken Koçbay, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“6 Akslı Ulusal Anahat Lokomotifi Projesi (CoCo) kapsamında, bilhassa yük nakliyeciliğinde kullanılmak üzere 7,3 MW gücünde Elektrikli Lokomotif ile 4 bin beygir gücünde Dizel Elektrikli Lokomotif yapılacak. Konsept tasarım ve ön tasarım fazları tamamlanmıştır. Ayrıntı tasarım ve prototip üretimi çalışmalarına devam edilmektedir. Türkiye’nin kent içi raylı sistem aracına olan gereksinimi ve bu muhtaçlığın yurt içinde ulusal imkanlarla karşılanması büyük değer arz ettiğinden Ulusal Metro üretimi için tasarım çalışmalarına başlanmıştır.”
Komisyonda, görüş ve tekliflerin sunulmasının akabinde TCDD Nakliyat AŞ ile TCDD Teknik Mühendislik ve Müşavirlik AŞ’nin 2021 ve 2022 yılı hesapları genel görüşmeye sunuldu.
TÜRASAŞ’ın 2021-2022 yılı hesapları ise ibra edildi.
