TBMM’de düzenlenecek “Veriden Karara Ulusal Yapay Zeka Zirvesi”yle ilgili bilgilendirme toplantısı yapıldı Açıklaması

TBMM Yapay Zeka Araştırma Komisyonu Başkanı Fatih Dönmez, 8 Mayıs’ta TBMM’de düzenlenecek “Veriden Karara Ulusal Yapay Zeka Zirvesi”yle ilgili, “İnteraktif bir tepe yapmayı düşünüyoruz. İştirakçiler, sahip oldukları cep telefonundan bir uygulama ile panelistlere direkt soru yöneltebilecek.” dedi.

Komisyon Başkanı ve AK Parti Eskişehir Milletvekili Fatih Dönmez, Başkanvekili AK Parti Ankara Milletvekili Jülide Sarıeroğlu ve Komisyon Sözcüsü AK Parti İstanbul Milletvekili Büşra Paker ile 8 Mayıs’ta TBMM’de düzenlenecek “Veriden Karara Ulusal Yapay Zeka Zirvesi” hakkında bilgi vermek için basın mensuplarıyla bir ortaya geldi.

Toplantının açılışında, kurulun geçmişteki çalışmaları hakkında bilgi veren Dönmez, kurulun birinci toplantısını 14 Ocak’ta yaptığını, 17 Şubat’ta İstanbul Teknik Üniversitesi ile Koç Üniversitesini ziyaret ettiğini anımsatarak, üniversitelerin yapay zeka alanında kendilerine verilen imkanları sonuna kadar kullandığına dikkati çekti.

Dönmez, kurulun 11 Mart’taki toplantısını “yapay zeka ve etik” temasıyla yaptığını bildirerek, “Biz, işin başından beri insan odaklı bir yapay zeka ekosisteminin inşa edilmesini savunuyoruz.” dedi.

TBMM’de 8 Mayıs’ta “Veriden Karara Ulusal Yapay Zeka Zirvesi”nin yapılacağını kaydeden Dönmez, zirvenin TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş himayesinde düzenleneceğini, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın da tepeye katılacağını aktardı.

Başkan Dönmez, dorukta 5 panelin düzenleneceği bilgisini vererek, “İlk panelimiz ‘Yapay Zeka ve Siyaset’ olacak. Aslında TBMM siyasetin de yapıldığı yer. (Meclis’te) Gurubu bulunan siyasi partilerimizin yapay zekaya bakışını, siyasi partilerimizin temsilcilerinden dinleyeceğiz.” diye konuştu.

2’nci panelin “Yapay Zeka Hayatımızı Nasıl Değiştirecek? Yapay Zekaya Dair Gelecek Senaryoları” olacağını lisana getiren Dönmez, panelde bu hususta çalışma yapan bireylerin dinleyeceğini bildirdi.

Dönmez, 3’üncü panelin “Yapay Zeka ve Türel Çerçeve ve Etik Düzenlemeler”, 4’üncü panelin ise “Yapay Zekanın İşgücü Piyasasındaki Tesirleri ve Bölümler Uygulamaları” olacağını belirterek, “Orada da yurt içinden ve yurt dışından bu alanda çalışmaları olan şahısları dinleme, izleme fırsatımız olacak.” bilgisini paylaştı.

Dönmez, son panelin “Yapay Zeka Ekosistemi” başlığında gerçekleştirileceğini söyleyerek, “Biz, başından beri yapay zekayı yalnızca kullanan değil, üreten, öncelikle kendi muhtaçlıkları için kullanan, akabinde da global alanda aşikâr bölümlerde bu teknolojiyi yurt dışına da satabilen bir ülke olmak dileğindeyiz. Bu açıdan yapay zeka ekosistemi kapsamında da hem milletlerarası firmalar hem de yerli firmalarımızın temsilcilerini dinlemiş olacağız.” diye konuştu.

“Biz, bu teknolojiyi ıskalamış değiliz”

Başkan Dönmez, bilgilendirmenin akabinde basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

Bir basın mensubunun, komitenin bugüne kadar yaptığı çalışmalardan varılan sonuca nazaran yapay zeka konusunda Türkiye’nin nerede olduğuna yönelik sorusunu Dönmez, şu formda cevapladı:

“Bu hususta dünya genelinde yapay zekaya hazırlık düzeyleriyle ilgili yapılmış çalışmalar var. Türkiye, kimi çalışmalarda 30’uncu, birtakım çalışmalarda 50’nci düzeyde. Bizim gördüğümüz, Türkiye çok kısa mühlet içerisinde birinci 20’ye girecek durumda. Biz, bu teknolojiyi ıskalamış değiliz. Teknolojinin gelişmesine paralel olarak hem özel dal hem kamu kurumlarımız hem de üniversitelerimiz gelişmeyi yakinen takip ediyor. Akademik topluluk olarak baktığımızda, direkt ve dolaylı olarak bu alanda çalışan 2000’in üzerinde akademisyenimiz var. Şirket olarak baktığımızda TÜBİTAK ile temasa geçmiş, Ar-Ge takviyesi talebinde bulunmuş tekrar 2000’in üzerinde şirketimiz var. TÜBİTAK, bunların neredeyse 500’üne de esasen bir formda Ar-Ge dayanağı ve teşviki vermiş durumda. Münasebetiyle özetle şunu rahatlıkla söyleyebilirim; Türkiye son yıllarda ‘milli teknoloji hamlesi’ kapsamında savunma endüstrisi başta olmak üzere birtakım alanlarda nasıl öne çıktıysa, bu alanda da yeterli koordine olabilirsek, dayanak ve teşvikler yeteri kadar olursa ‘rekabette bizi öne geçirecek adımları atabiliriz’ diye değerlendiriyorum.”

Dönmez, yapay zekanın siyaseti nasıl etkileyeceğine dair soru üzerine ise “Bana nazaran etkilemeye başladı bile. Siyasetin, bu tip teknolojik olayların dışında kalması, ‘bana ne’ demesi de mümkün değil. Toplumun ilgilendiği her hususla siyaset de siyaset kurumu da siyasetçiler de ilgilenir. Kullanmaya da başlayan birçok siyasetçi arkadaşımız var.” halinde konuştu.

Yapay zekanın muteber bilgilere dayalı olarak kullanılması durumunda siyasetçinin de işini kolaylaştıracağına dikkati çeken Dönmez, “Biz işin başında söyledik artık de söylüyoruz; bu teknoloji insanın yerini almamalı, münasebetiyle siyasetçinin de yerini almamalı lakin beşere da siyasetçiye de güzel bir yardımcı olabileceğini kıymetlendiriyoruz.” dedi.

Dönmez, yapay zekanın insan için, bilhassa de gençler açısından bir tehdit oluşturup oluşturmadığına dair soru üzerine, komite çalışmalarında daima bunun karşılığını aradıklarına dikkati çekti.

Her teknolojinin birtakım riskleri barındırdığına işaret eden Dönmez, “Bu teknoloji, öteki klasik teknolojilere nazaran baktığımızda, uygun tarafa kullanıldığında çok yararlı işler çıkartabileceği üzere bilhassa ‘deepfake’ üzere insanın manzara ve sesini taklit sistemiyle berbata kullanması yahut dijital dolandırıcılığa aracılık etmesi üzere riskleri ve tehlikeleri de barındırıyor. Esasen komitemiz bu riskleri belirledikten sonra şayet bir tüzel altyapı muhtaçlığı varsa teklifleri ortasına alacağını söylemiştik ki o da yavaş yavaş olgunlaşıyor.” tabirlerini kullandı.

“Bu tip yenilikleri yasaklayarak bir yere varmanız mümkün değil”

Dönmez, bu hususta farkındalık oluşturmanın son derece değerli olduğunu vurgulayarak, “Teknolojileri, bu tip yenilikleri yasaklayarak bir yere varmanız mümkün değil. Ben de şahsî olarak bunu yanlışsız bulmadığımı tabir ediyorum. Teknolojinin erken evrelerinde çok sıkı bir regülasyon, onun ülkü bir formda gelişmesine pürüz de olabilir. Burada istikrarlı bir siyaset izlememiz gerektiği kanaatindeyim. Muhafazayı ve kullanmayı istikrarlı bir yere oturtabilirsek bu, insanımızın lehine sonuçlar doğurabilir.” diye konuştu.

Yapay zeka konusundaki türel düzenlemeye dair soruya ise Dönmez, Türkiye’ye mahsus bir model geliştirilebileceği kanaatinde olduğunun altını çizerek, “Avrupa Birliği regülasyonunu eleştirenler var lakin bu türlü ABD üzere de ‘full liberal’, ‘isteyen istediğini yapsın’ üzere bir yaklaşımın da çok gerçek olmadığı kanaatindeyim. O açıdan istikrarlı bir rapor çıkacağı kanaatindeyim. Hukuksal altyapı açısından, başlangıç prestijiyle tahminen bir ‘çerçeve metin’ daha yanlışsız olabilir. Orta vadede muhtaçlığa nazaran regülasyon belirlenmesi daha gerçek.” açıklamasında bulundu.

Bu açıdan başlangıçta yapay zekanın berbata kullanılmasını önlemeye dönük adımların atılabileceği değerlendirmesinde bulunan Dönmez, “Avrupa Birliği’nin çerçeve metni de bu hususta bize de biraz yol gösterecek üzere duruyor açıkçası. Bu tartışmaları da aslında birlikte, kendi içimizde de yapacağız.” sözlerini kullandı.

Dönmez, 8 Mayıs’taki dorukta bu hususların “enine boynuna” konuşulacağını belirterek, “İnteraktif bir tepe yapmayı düşünüyoruz. İştirakçiler, sahip oldukları cep telefonundan bir uygulama ile panelistlere direkt soru yöneltebilecek. Hatta arkadaşlar, anket soruları da hazırlamış. Kimi anketleri de orada izleyici ortasında yapıp, panelin sonunda onu açıklamış olacağız.” diye konuştu.

Toplantı, soru-cevap kısmının akabinde basına kapalı olarak devam etti.