TCMB/Karahan: Enflasyon beklentileri sıkı duruşumuzu korumayı gerekli kılıyor
TCMB Başkanı Fatih Karahan Finans Doruğu 2025’te yaptığı konuşmada Mart ayında finansal piyasalarda yaşanan hareketlilik karşısında proaktif bir biçimde gerekli önlemleri aldıklarını kaydederek önümüzdeki devirde de para siyasetindeki kararlı duruşu sürdürerek, dezenflasyonun devamını sağlayacak formda hareket edeceklerini söyledi.
Karahan gelişmekte olan ülkelerdeki merkez bankalarının global finansal döngülerin giderek daha belgisiz ve dalgalı hale geldiği bir ortamda, para siyaseti araçlarını çeşitlendirmeye yöneldiğini belirterek “Özellikle, 2008–2009 Global Finansal Krizi sonrasında, birçok merkez bankası faiz oranlarını ayarlamakla kalmamış, birebir vakitte makroihtiyati siyasetleri sıkılaştırıcı tarafta kullanarak finansal istikrarı desteklemiştir.
Dolayısıyla, gelişmekte olan ülkelerde “tek tip” bir siyaset yansısından değil, ülkelere mahsus şartlara uyarlanmış çok araçlı ve esnek siyaset bileşimlerinden kelam etmek daha yanlışsız olacaktır. Biz de öbür gelişmekte olan ülkeler üzere para siyaseti uygulamalarımızda temel aracımız olan siyaset faizini çeşitli makroihtiyati siyasetlerle güçlendiriyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
TL mevduatın hissesini artırma ve KKM’yi azaltma amacı
Sıkı nakdî duruşu desteklemek üzere kullandıkları araçlara dair Karahan “Mevduata yönelik düzenlemeler ile TL mevduatın hissesini artırmayı ve KKM’yi kademeli olarak azaltmayı hedefliyoruz. Kredi büyümesine yönelik düzenlemeler ile kredi talebindeki dalgalanmaların önüne geçiyoruz. Üçüncü olarak da likiditeye ait adımlarımız ile sistemdeki fazla Türk lirası likiditeyi yönetiyoruz.” sözünü kullandı.
“Likidite idaresi araçlarını tesirli biçimde kullanmayı sürdüreceğiz”
Karahan finansal piyasaların aktif işleyişinin sürmesi emeliyle piyasa kuralları içinde tüm para siyaseti araçlarını, proaktif bir yaklaşımla, kararlılıkla kullanmaya devam edeceklerini belirterek “Bu çerçevede, likidite şartlarını yakından izlemeyi ve likidite idaresi araçlarını tesirli biçimde kullanmayı sürdüreceğiz.” dedi.
Karahan’ın konuşmasında öne çıkanlar şöyle; “KKM bakiyesindeki azalış, finansal istikrar üzerinde risk oluşturmadan ve Türk lirası cinsi mevduatı önceleyerek sağlandı.
Son 12 ayda vadesi dolan KKM hesaplarından dövize geçiş oranı, yüzde 14,5 düzeyinde gerçekleşti.
Son periyotta görülen finansal oynaklıkların sistemdeki toplam TL hissesi üzerinde tesiri de sonlu oldu.
Nitekim Türk lirası mevduatın hissesi yüzde 58 ile tarihî ortalamasına yakın bir seviyede
ilerlerken, yatırım fonlarını da dahil ettiğimizde görünüm değişmemekte.
14 Mart – 2 Mayıs tarihleri ortasında oluşan döviz talebinin yüzde 70’i yurt dışı kaynaklı olurken yurt içi talep sonlu kaldı.
Para siyaseti duruşumuz ve makroihtiyati çerçeve sayesinde mevduat faizlerinin düzeyi,
TL’ye geçişi ve tasarrufları destekliyor.
“Göstergeler dezenflasyonun süreceğine işaret ediyor”
“Mal talebine ait göstergeler yurt içi talebin ölçülü seyretmekle birlikte bir ölçü dirençli olduğunu gösteriyor.
Bununla birlikte gerek kullandığımız altı göstergenin ortalaması gerekse kestirim performansı görece âlâ olan medyan enflasyona baktığımızda, bu göstergeler yıllıklandırılmış enflasyonun yüzde 30’un biraz üzerinde olduğunu ima ediyor. Bu da bize dezenflasyonun süreceğini gösteriyor.
Yıllık olarak baktığımızda düşüş eğilimini sürdüren besin fiyatları, mart ayında ramazan ayının da tesiriyle yükselmesinin akabinde nisan ayında daha ölçülü bir artış kaydetti. Lakin, geçtiğimiz ay yurt genelinde gerçekleşen zirai don hadisesi önümüzdeki devir için, başta meyve olmak üzere, işlenmemiş besin fiyatları üzerinde üst istikametli riskleri artırdı.
Tüketici fiyatları üzerindeki maliyet kaynaklı baskılar hafiflemekte. Bu durumun makul bölümlerden kaynaklanmayıp genele yayılması bizim açımızdan değerli bir gelişme.
Enflasyon beklentileri dezenflasyon patikamızın üzerinde seyretmeye devam ediyor. Bu görünüm para siyasetindeki sıkı ve kararlı duruşumuzu muhafazayı gerekli kılıyor.
Diğer taraftan, belirsizliklerin geçmiş periyoda nazaran daha yüksek olduğunu da göz önünde bulundurarak ihtiyatlı ve sıkı bir para siyaseti duruşu sergiliyoruz. Sıkı para siyaseti duruşumuz enflasyonda kalıcı düşüş ve fiyat istikrarı sağlanana kadar da sürecek.
Bir defa daha vurgulamak isterim ki, fiyat istikrarı; sürdürülebilir büyüme ve toplumsal refah artışı için ön şarttır. TCMB olarak dezenflasyon sürecinin devamını sağlayacak; enflasyonu, belirlediğimiz orta maksatlarla uyumlu olacak biçimde düşürmek için kararlılıkla çalışmalarımızı sürdüreceğiz”
