Ticaret savaşının ilk kurbanı, ABD havacılık şirketleri oldu
Çin, ABD’nin Çin mallarına yüzde 145 oranında gümrük vergisi uygulama kararına karşılık olarak Boeing’den yeni uçak teslimatı almayı durdurma talimatı verdi.
Bloomberg’in aktardığına nazaran, Çin’e ilişkin hiçbir hava yolu yeni Boeing uçaklarına erişemeyecek. Boeing, Çin’i en kıymetli büyüme pazarlarından biri olarak görüyor. Lakin ülkedeki pazarda Airbus’ın hakimiyeti uzun müddettir devam ediyor.
Boeing payları bu gelişmenin akabinde piyasa öncesi süreçlerde yüzde 3 paha kaybetti. Fransız menşeili Airbus paylarında ise yüzde 1’lik bir artış yaşandı.
PARÇA BİLE ALMAYACAKLAR
Küresel havacılık dalı, ABD ile Çin ortasında ağırlaşan ticaret savaşından ağır etkilendi. Uçak üreticileri, havayolu şirketleri ve tedarikçiler milyarlarca dolarlık mukaveleleri yine gözden geçiriyor.
Çin’in üç büyük havayolu şirketi 2025 ile 2027 yılları ortasında toplam 179 Boeing uçağı almayı planlıyordu. Bu teslimatların tamamı şimdilik askıya alındı.
Bloomberg’in haberine nazaran Pekin, sadece uçak alımlarını değil birebir vakitte Amerikan şirketlerinden yapılan yedek kesim ve donanım siparişlerini de durdurmak istiyor.
Bu karar ülkedeki uçakların bakım maliyetlerini artırabilir. Çin idaresi, Boeing uçaklarını kiralayarak işleten şirketlerin artan masraflarını hafifletmek için dayanak sistemleri geliştirmeyi kıymetlendiriyor.
Çin, 737 MAX tipi uçakları birinci kere 2018 ve 2019’daki ölümlü kazalardan sonra kullanımdan kaldırmıştı. Bu uçakların siparişleri ve teslimatları o periyotta de büyük ölçüde durmuştu.
BOEING SARSILIYOR
ABD’ye ilişkin uçakların Çin pazarındaki geleceği, bu yeni kararlarla daha da belirsizleşti. Boeing esasen şiddetli geçen bir yılın akabinde toparlanma sürecindeydi.
Şirket grevlerle, üretim sıkıntılarıyla ve kontrol baskılarıyla çaba ediyordu. Çin’in geçen hafta ABD mallarına uyguladığı vergi oranını yüzde 125’e çıkarması, Boeing uçaklarının Çinli şirketler için daha değerli hale gelmesine neden oldu.
Bu durum Airbus yahut Çinli üretici COMAC üzere alternatiflere yönelimi hızlandırabilir. Boeing’in pay kıymeti geçtiğimiz yıl yaşanan MAX 9 modelindeki kapı paneli patlamasından bu yana yüzde 30’dan fazla geriledi.
Ekonomistler, karşılıklı gelen vergi ataklarının iki ülke ortasındaki ticareti durma noktasına getirebileceğini söylüyor. Bu ticaretin 2024 yılı kıymeti 650 milyar doları aşmıştı.
