Toplum 5.0: Sürdürülebilirlik ve Değer Paylaşımı

ULUSLARARASI İktisat Doruğu’nun ikinci gününde düzenlenen ‘Toplum 5.0: Büyük Dönüşüm’ panelinde konuşan BSH Türkiye CEO’su Alper Şengül, “Sürdürülebilirlik tüketicilerin önemsediği hususlar ortasında. Artık tüketiciler, markalarla ortak bedellerde buluşmak istiyor” dedi.

UEZ 2025’in ikinci günündeki ikinci panelin konusu ‘Toplum 5.0: Büyük Dönüşüm’ olurken, panelin sponsoru BSH oldu.

Panelin moderatörlüğünü üstlenen Ankara TEKMER CEO’su İmran Gürakan, tepenin ana temasına değinerek, ‘Toplum 5.0’ kavramının kıymetine vurgu yaptı. Uzun yıllardır teknoloji girişimciliği ve teknoloji yatırımcılığı alanında çalıştığını lisana getiren Gürakan, bu kavramla birinci kere 2019 yılında karşılaştığını ve o günden bu yana derinlemesine incelediğini belirtti. Sanayi toplumlarından dijital topluma geçiş sürecinde, Toplum 5.0’ın yeni bir vizyon sunduğunu söz eden Gürakan, “Bu yaklaşımın yapay zekadan büyük bilgiye, objelerin internetinden robotik sistemlere kadar birçok teknolojiyi insan odaklı hale getirdi. Toplum 5.0, teknolojiyi toplum refahı için kullanan bir yaklaşımı simgeliyor. Bizler de bu süratli dönüşüm sürecinde, bu kavramı derinlemesine ele almaya devam edeceğiz” diye konuştu.

‘TÜKETİCİLER EN UYGUN HİZMETİ, EN KALİTELİ ESERİ TALEP EDİYOR’

Dünyanın dört bir yanında faaliyet gösterdiklerini ve en değerli pazarlarından birisinin de Türkiye olduğunu söz eden BSH Türkiye CEO’su Alper Şengül, şöyle konuştu:

“Şirketimizin varoluş sebebi, meskenlerde ömür kalitesini artırmak. Söylemesi kolay, fakat bunu yüzde 100 muvaffakiyetle hayata geçirmek epeyce sıkıntı. Bu nedenle tüketiciyle tıpkı nefesi alıp vermek, yani onunla birebir ritimde yaşamak bizim için çok değerli. Günümüzde teknolojiye erişim, dijitalleşme, sürdürülebilirlik, irtibatlılık ve eserlerin şahsileştirilmesi öne çıkan esas trendler ortasında. Şirketler olarak biz de bu dönüşüme ahenk sağlamaya çalışıyoruz. Fakat yalnızca tüketicinin evrimini değil, birebir vakitte onun yaşadığı hane halkı ekosistemindeki beklentilerin nasıl değiştiğini de yakından takip ediyoruz. Türkiye’de 30 yıldır faaliyet gösteriyoruz ve tüketicilerimizle el ele büyüdük. Karşılıklı etkileşimle gelişen bu seyahat, bize büyük bir tecrübe kazandırdı. Son 10 yıldır ise akıllı konut aygıtları üretiyor, konutlarınıza bu teknolojileri ulaştırıyoruz. BSH olarak bu alanda markalarımızla önder pozisyondayız. Başlangıçta bu eserlere olan talep daha çok büyük kentlerde yaşayan, muhakkak bir gelir düzeyindeki tüketicilerden geliyordu. Lakin bugün, teknolojiye erişimin artmasıyla birlikte, tüketiciler en yeterli hizmeti, en kaliteli eseri talep ediyor. Biz de bu beklentilere karşılık veriyoruz. Temaslı, yani internete bağlanabilen aygıtlar da bu dönüşümün değerli bir kesimi. TÜİK datalarına nazaran, televizyondan sonra en çok tercih edilen teknolojik eserler ortasında robotik aygıtlar ve beyaz eşyalar geliyor. Dikkat alımlı olan nokta ise, akıllı aygıtlarla klâsik aygıtlar ortasındaki fiyat farkının kapanması ve bu sayede tüketicilerin bu yeni kuşak eserlere daha kolay ulaşabiliyor olması.”

‘SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK TÜKETİCİLERİN ÖNEMSEDİĞİ BAHİSLER ARASINDA’

Bugün bir markadan kaliteli eser, güçlü servis ağı ve akıllı teknolojiler sunmasının beklendiğini anlatan Şengül, “Bu ögeler bir bütün olarak tüketiciye bedel sağlıyor. Lakin bunu başarmak, şirket içinde bir kültür dönüşümünü de beraberinde getiriyor. Hizmet modellerinin tekrar şekillendirilmesi, organizasyonel yapıların buna uygun hale getirilmesi gerekiyor. Sürdürülebilirlik de tüketicilerin önemsediği mevzular ortasında. Artık tüketiciler, markalarla ortak bedellerde buluşmak istiyor. Bu nedenle sürdürülebilirlik ve dijitalleşme, markamız için yalnızca trend değil, birebir vakitte stratejik öncelikler. Tüketicilerle tıpkı ritimde yaşamak, bu kıymetleri paylaşmak ve kültürel dönüşümü şirket hayatımıza entegre etmek bizim için çok kıymetli. Tüketiciyle birlikte biz de değişiyoruz. Onların beklentilerine, teknolojik derinliklerine ve suratına uygun tahliller sunmaya devam ediyoruz” diye konuştu.

‘VERİ VE BİLGİ BOLLUĞUNA KARŞIN TOPLUM BU BİLGİLERİ FAAL KULLANAMIYOR’

FutureBright Group Kurucu Ortağı Akan Abdula ise ‘Toplum 5.0: Büyük Dönüşüm’ kavramının şimdi toplum için ulaşılabilir bir gerçeklikten çok, bir trend olarak kıymetlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Abdula, mevcut durumda bilgi toplumuna bile tam manasıyla geçilemediğini, bilgi ve bilgi bolluğuna karşın toplumun bu bilgileri faal kullanamadığını söz etti.

Toplum 4.0 ve 5.0 ortasındaki farklara da değinen Abdula, dördüncü etapta ‘akla duyarlılık’ öne çıkarken, beşinci basamağın ‘insana duyarlılık’ üzerine inşa edildiğini lakin bu sistemlerin nitekim ne kadar beşere hassas olacağı konusunda da kuşkular olduğunu lisana getirdi.

Türkiye özelinde ise Toplum 5.0 üzere kavramların yerelleştirilmeden tartışılmasının eksik kalacağını savunan Abdula, teknolojik dönüşümün mahallî gereksinimler gözetilerek kurgulanması gerektiğini kaydetti.

Abdula, geleceğin kazananlarının etraf dostu, beşere ve topluma hassas teknolojiler geliştirenler olacağını söz ederek, “Toplumun gereksinimlerine yönelenler, sürdürülebilirliği içtenlikle konuşanlar gelecekte öne çıkacak. Umarım etrafa hassas, insanı ve toplumu önceleyen teknolojilerle bu dönüşüm manalı hale gelir” değerlendirmesinde bulundu.

‘ASIL SORUN, TÜKETİCİNİN HAYATINA KATILAN DEĞER’

Veri Enstitüsü Kurucu Yönetim Kurulu Lideri Bekir Ağırdır, şöyle konuştu:

“Şirketleri konuşmadan evvel çerçeveyi yanlışsız çizmemiz gerekiyor. Bu sorun yalnızca teknolojiyle açıklanamaz. Benim anladığım; her bireyin yaşama hakkının adil ve garanti altına alınması temel olmalı. Şayet sıkıntı buysa, o vakit 5.0 üzere vizyonların da peşine düşmemiz gerekir — bilhassa böylesine bir ekonomik platformda konuşuyorsak.

“Ancak kıssanın temelinde paradoksal bir durum var: Bir yandan teknoloji ve algoritmalar sayesinde her şey standartlaşıyor ve bu da vasatlaşmayı getiriyor. Bu paradoksu direktörün yolu yalnızca teknolojiyle olmaz. Burada şirketler çok kıymetli bir aktör haline geliyor. Evvelce bu rol siyasetin elindeydi, lakin yeni devrin inşasında artık şirketler ana aktör. Benim üzere Marksist birinin bile bunu söylemesi manalıdır.

“Sürdürülebilirlik amaçlarından kelam ediyorsak, bu da nihayetinde onurlu bir hayat hakkıyla direkt kontaklı. ‘Daha çok meskene ulaşıyoruz, daha fazla bireye erişiyoruz’ üzere sözler yetersiz kalıyor. Asıl problem, tüketicinin hayatında nasıl bir bedel yarattığınız.

“Şirketler sadakat programları yapıyor, müşterilerin sadakatini kazanmaya çalışıyorlar. Lakin asıl sorulması gereken soru şu: Siz insanlara ne kadar sadıksınız? Ülkenize, topluma, problemlerinize ne kadar sadıksınız? İdare heyetine beş bayan almakla puan toplamak mı derdiniz, yoksa hakikaten adil bir kıymet yaratmak mı?

“Yeni periyotta şirket olmak; yalnızca eser satmak değil, birebir vakitte insanların ilham aldığı, inanç duyduğu bir marka olmakla ilgili. Samimi ve gerçek olmak gerekiyor. İnsanların şartlarına ve gereksinimlerine hassas olmak değerli. Yalnızca algoritmalarla üretilmiş vasat eserler değil, hakikaten muhtaçlığa yönelik tahliller sunmak gerekiyor.

“Şirketlerin bugün yalnızca ‘marifeti’ değil, tıpkı vakitte ‘şahsiyeti’ geliştirmesi gerekiyor. Beceriyle inşa edilmiş bir yapı, yeni toplumsal nizamda manasını kaybedebilir. Bu nedenle tüm ekonomik aktörlere, tekrar düşünmelerini öneriyorum. Yalnızca geleceği okumakla olmaz, bugünün ruhunu da kavramak gerek. Gerçek finansal aktörler hem müneccim üzere vizyoner hem de gerçekçi olmak zorunda.”

‘BİREYİN TOPLUM VE DÜNYANIN PROBLEMLERİNE KARŞI HASSAS OLMASI GEREKİYOR’

Bahçeşehir Koleji Genel Müdürü Özlem Koç, panelde yaptığı konuşmada şu tabirleri kullandı:

“Nasıl bir insan, nasıl bir toplum inşa etmek istiyoruz? Eğitim işte bu soruya hizmet etmeli. Bu nedenle ‘Nasıl bir eğitim ve ne için eğitim?’ sorusunu merkeze koymak gerekiyor. Teknoloji çok süratli değişiyor. İnsanlık tarihi boyunca daima kırılmalar yaşandı fakat artık 10 yıl sonrasını bile tahayyül etmek güç. Bu çağda teknoloji üretebilen ve gerçek kullanabilen bireyler yetiştirmeliyiz. Yapay zeka çağında bilgiye ulaşmak ve onu tekrar üretmek kolaylaştı. Asıl sıkıntı; nasıl bir karakter yetiştiriyoruz? İnsani pahaları önceleyen, kendi gelişimini sürdürebilen bireyler mi?

“Bireyin hem kendi için hem de yaşadığı toplum ve dünyanın problemlerine karşı hassas olması gerekiyor. Karakterin oluşmaya başladığı yaşlardan itibaren sırf farkındalık değil, bu farkındalığı harekete dökebilecek hünerler kazandırmalıyız. Gerçek sorunlarla yüzleşebileceği, deneyimleyerek öğrenebileceği ortamlar yaratmalıyız.

“Yapay zeka bu süreci hızlandırıyor, evet. Etik tartışmalar yapılıyor fakat bu teknolojiyi insan odaklı, etik ve yanlışsız kullandığınızda çok farklı fırsatlar sunuyor. Yalnızca ekonomik büyüme açısından değil, eğitimin şahsileştirilmesi bakımından da ihtilal niteliğinde.

“Bugün çocuklarımız çok farklı. İlgi alanları, öğrenme biçimleri, beklentileri çeşitlenmiş durumda. Ancak hala tek tip müfredatla herkese birebir eğitimi verip tıpkı sonucu bekliyoruz. Bu artık sürdürülebilir değil.

“Öğretmenlik mesleği de dönüşüyor. Üzerindeki operasyonel yükler azaldıkça, öğretmen daha fazla rehberlik rolü üstlenebilecek. Vakit kavramından bağımsız hale gelen bir öğretim süreci mümkün. Hem dünyada hem Türkiye’de 21’inci yüzyıla uygun, çok boyutlu bir eğitim sistemi tekrar kurgulanıyor.”