TZOB Başkanı: Çiftçinin zararının karşılanması için bir fon oluşturulmalı
Başta kayısı diyarı Malatya olmak üzere, birçok kentte don yaşandı. Tarım eserleri telef olurken, çiftçinin emeği heba oldu. Türkiye Ziraat Odaları Birliği(TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, ağırlıklı olarak hafta sonu yaşanan don felaketinin 65 vilayetteki zirai üretimine darbe vurduğunu söyledi. Bayraktar tarafından yapılan yazılı açıklamada, ziraî üretimin devamlılığı için don afetinden ziyan gören tüm çiftçilerin ziyanının karşılanması için fon oluşturulmasını önerdi.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Lideri Şemsi Bayraktar açıklamasına şu halde devam etti;
“10-13 Nisan’da hava sıcaklıklarının eksi 15’lere kadar düşmesiyle ülkemizin birçok bölgesinde zirai don yaşandı ve ziraî üretimde büyük ziyan meydana geldi.
İlkbaharın son donları, çabucak her dönem çiftçilerimizin kaygılı düşü oldu. 65’ten fazla vilayetimizde tesirli olan don afeti, elbet ki son yıllarda tarımı etkileyen en büyük doğal afetlerden biri oldu. Zirai dondan etkilenen tüm çiftçilerimize geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum. Yaşanan felaketin sadece çiftçileri değil tüketicilerimizi de direkt etkilemesi bekleniyor.
Yalnızca şubat ayından bu yana 3 büyük don hadisesi gerçekleşti. Şubat ayında Mersin, Adana ve Hatay başta olmak üzere birçok vilayetimizde yaşanan zirai don meyve bahçelerini vurdu. Mart ayında Manisa başta olmak üzere Ege Bölgesi’ndeki birçok vilayetimizde yaşanan don üzüm bağlarına ziyan verdi. Bu yaralar tam olarak sarılmadan gelen ve neredeyse tüm ülkeyi etkileyen don hadisesi, ziraî üretime darbe vurdu.
Yaşanan zirai don afetiyle birlikte birçok dikili ve ekili eserde ziyan meydana geldi. Malatya ve Kahramanmaraş’ta, başta kayısı olmak üzere ceviz, kiraz, üzüm, elma ve öteki meyveler; bunlara ek olarak şeker pancarı, çerezlik ayçiçeği ve yem bitkilerinde; Karadeniz Bölgesi’nde, fındık ve çay başta olmak üzere kivi, hurma ve öteki meyvelerde; Ege Bölgesi’nde, başta üzüm olmak üzere zeytin, incir, elma, ceviz, kiraz, ayva ve başka meyvelerde; Marmara Bölgesi’nde, şeftali, ahududu, armut, sofralık zeytin, incir, kivi, nektarin, erik, kiraz, elma, ayva ve fındık üzere meyveler ile birtakım ekili alanlarda; Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, Antep fıstığı, badem, ceviz, nar, Trabzon hurması, dut ve öbür meyvelerde; İç Anadolu Bölgesi’nde, elma, armut, ayva, ceviz, kiraz, üzüm üzere meyveler ile kimi ekili alanlarda; Akdeniz Bölgesi’nde ise karpuz, patates, narenciye ve sebzelerde ziyan meydana geldi.
Bu eserlerin birçoğu ülkemizin gururu olan ihraç ürünlerimizdir. Don ziyanının ülkemizin besin garantisini sekte vurmaması ve fiyatları artırmamasını umut ediyoruz. Dondan etkilenen eserlerin bir kısmında zararın boyutu yüzde 100’lere ulaşmış durumda. Kesin ziyan oranları ise lakin hasar tespit çalışmalarının bitmesinin akabinde netleşecek.
Bazı bölgelerimizde kar yağışı ve zirai don riski devam ediyor. Bu bölgelerimizde alanda yaptığımız çalışmaların akabinde elde edeceğimiz bilgileri de kamuoyu ile paylaşacağız.”
TARIMA YÖNELİK EK ÖNLEMLER ALINMALI
“İklim değişikliğinin de tesiriyle doğal afetlerin sayısı yıldan yıla artıyor. 2014 yılında 500 olan doğal afet sayısı 2024 yılında 1257’ye çıktı. Doğal afetlerin sırf sayısında değil şiddetinde de artış gözlemliyoruz. Yaşadığımız don olayı 4 gün sürdü ve hala daha don riski devam eden yerler var.
Sezona aslında borçla başlayan ve tek geçim kaynağı ziraî üretim olan çiftçilerimiz, doğal afetler sebebiyle telafisi sıkıntı ziyanlarla karşı karşıya kaldı. Ziraî üretimin devamlılığı ve kırsaldan göçün önlenmesi için don afetinden ziyan gören tüm çiftçilerimizin ziyanlarının karşılanması gayesiyle bir fon oluşturulmalı; çiftçilerimize nakit yardımı ve girdi dayanağı verilmelidir, bankalara ve Tarım Kredi Kooperatifleri’ne olan tüm borçları faizsiz olarak ertelenmeli ve yeni kredi imkânları açılmalıdır. Bu ortada Bakanlığımızın çiftçi maliyetlerinin karşılanması konusunda bir çalışma başlattığını öğrenmiş bulunuyor ve bunu olumlu karşılıyoruz.”
ZİRRAT ODAMIZ ALANDA ÇİFTÇİNİN YANINDA
“Zirai donun akabinde hasar tespit çalışmalarına başlandı. Ziraat Odalarımız da her doğal afette olduğu üzere alanda bu çalışmalara katılarak çiftçilerimizin yanında yer alıyor. Yaşadığımız don afeti sıradan bir doğal afet değil. Yaşanan her doğal afette, çiftçilerimizin gelirlerini ve emeklerini koruyan tarım sigortalarının değeri anlaşılmaktadır. Ne yazık ki çiftçilerimizin büyük bir kısmı sigortalı değildir. Sigorta kapsamına girmeyen çiftçilerimizin de ziyanları karşılanmalıdır.
Tarım Sigortası (TARSİM) yaptıran çiftçilerimiz ise hem sigortaların kapsamı hem de hasar tespit basamaklarında birtakım problemler yaşıyor. Çiftçilerimizin ziyanları konusunda hassas davranılmalı, üreticilerimizin ziyanları hakkaniyetli bir formda belirlenmelidir.
Türk çiftçisi, ülke tarımının birçok yapısal sıkıntısına karşın toprağını terk etmeyerek direniyor, üstüne bir anda gelen ve ne kadar tedbir alınsa da yetersiz kalınan doğal afetlerle uğraşıyor. Buna karşın üretmeye devam ediyor. Bu yüzden üreticilerimizin emeğinin gerisinde durmak hepimizin misyonudur. Ülkemizde bir daha bu türlü bir doğal afetin yaşanmamasını ümit ediyor, tüm çiftçilerimize tekrardan geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum.”
