Üniversitenin 17 bin 400 liraya aldığı ‘kopya’ belge gerçek çıktı: Orijinali 20 milyon dolar ediyor
Belge, 1946 yılında yalnızca 27,50 dolara (dolar enflasyonuna nazaran hesaplandığında, 2025 yılında yaklaşık 450 dolara – 17 bin 400 TL’ye denk geliyor) satın alınmıştı. Lakin yapılan yeni tahliller, bu nüshanın 1300 yılında Kral I. Edward tarafından onaylanmış yedi yepyeni dokümandan biri olduğunu ortaya koydu.
Magna Carta, İngiliz tarihinin ve Batı demokrasisinin temel taşlarından biri olarak kabul ediliyor. Hükümdarın hukukun üstünde olmadığını ilan eden birinci metinlerden biri olan bu doküman, 13. yüzyıldan bu yana anayasal tertibin temellerini oluşturuyor.
Belgenin gerçekliği, King’s College London’dan Ortaçağ tarihçisi Prof. David Carpenter ve East Anglia Üniversitesi’nden meslektaşı Prof. Nicholas Vincent tarafından doğrulandı. İki akademisyen, evrakın her bir sözünü spektral görüntüleme ve ultraviyole ışık üzere tekniklerle inceledi ve özgün öteki nüshalarla büsbütün uyumlu olduğunu tespit etti.
Euronews’te yer alan habere nazaran; HLS MS 172 koduyla bilinen doküman, daha evvel bir müzayede kataloğunda “1327 tarihli, yıpranmış ve nem lekeli” bir kopya olarak listelenmişti. Lakin artık bunun önemli bir katalog kusuru olduğu, evrakın aslında 1300 yılına ilişkin olduğu ve muhtemelen Appleby bölgesine gönderildiği ortaya çıktı.
Profesör Vincent, bu hatayı devrin yorgunluk şartlarına bağladı. “Sanırım İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde bu dokümana bakan kimse, bunun orijinal Magna Carta olamayacağını düşündü. Yanlış hükümdarı belirlediler, tarihi yanlış okudular” dedi.
ORİJİNALİ 21 MİLYON DOLARA ALICI BULMUŞTU
Belgenin günümüzdeki varsayımı pahası net olarak açıklanmasa da, 2007 yılında açık artırmada satılan bir öbür özgün Magna Carta 21 milyon dolara alıcı bulmuştu. Harvard’ın elindeki evrak için “dünyanın en kıymetli evraklarından biri” nitelendirmesi yapılıyor.
Prof. Carpenter, keşfin Harvard için “fantastik” bir gelişme olduğunu vurguladı:
“Hayrete düştüm. Bu türlü bir dokümanın var olması ve Harvard’ın bunun farkında olmaması inanılmaz. Bu evrak, anayasa tarihinin ve özgürlüklerin temel belgelerinden biri.”
Harvard Hukuk Fakültesi Kütüphanesi’nden Amanda Watson da bu keşfi memnuniyetle karşıladıklarını belirtti. Dokümanın yakın vakitte halka açık biçimde sergilenmesi bekleniyor.
