Van Gölü’nün incisi için av yasağı başladı
Van Gölü’nün tuzlu ve sodalı suyunda yaşayabilen inci kefalleri, üremek içi tatlı sulara muhtaçlık duyuyor. Her yıl 15 Nisan- 15 Temmuz tarihleri ortasında üreme göçüne çıkan inci kefallerinin bu tarihlerde avlanması yasaklanıyor. Alaska’daki somon balıkları üzere akıntının bilakis yüzerek derelere akın eden inci kefali için 3 aylık av yasağı bugün prestijiyle başladı.
Van Gölü Havzası’nda birçok kişinin ekmek kapısı olan inci kefalleri için balıkçılar, son sefer ağlarını çekti. Yasak ile birlikte 90 gün boyunca Van Gölü’nde inci kefali avlanamayacak. Bu müddet içinde inci kefalleri, gölün tuzlu ve sodalı sularından çıkıp, sürüler halinde tatlı sulara gidecek. Burada üremelerini gerçekleştiren balıklar tekrar ana vatanları olan Van Gölü’ne dönüş yapacak.
‘ÜREME GÖÇÜ ÇOK BÜYÜK KIYMET TAŞIYOR’
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, Van Gölü’nün tıpkı vakitte Türkiye’nin iç sularındaki en büyük balık stokunu oluşturduğunu söyledi. Dr. Akkuş, inci kefali stokunun sürdürebilirliğindeki en değerli faktörün üreme göçü olduğunu söyledi.
Dr. Akkuş, “İnci kefali her ne kadar ömrünü gölün sodalı ve tuzlu sularında sürdürse de üremek için her yıl nisan ve temmuz aylarında Van Gölü’ne dökülen akarsulara üreme göçü gerçekleştiriyor. Akarsularda üremesini gerçekleştiren balıklar tekrardan Van Gölü’ne dönüyor. Bu noktada bölgede 30 bin insanın geçim kaynağında balığın üreme göçü çok büyük ehemmiyet taşıyor. Zira stokun devamındaki temel ana ögelerin başında geliyor” dedi.
‘MAALESEF HAVZA GEREĞİNCE YAĞIŞ ALAMADI’
Başarılı bir üreme döneminin gerçekleşmesinde akarsu debilerinin büyük ehemmiyet taşıdığını anlatan Dr. Akkuş, “Geçtiğimiz 2024 yılı bilhassa akarsu debileri açısından son yılların en âlâ yıllarından birisiydi. Bilhassa 2022-2023 yılları çok kuraktı. Lakin 2024 yılında havza bol kar yağışı aldı, dereler gürül gürül aktı. Ama 2025 yılına geldiğimizde maalesef birebir durumdan bahsetmemiz mümkün değil. 2025 yılı kış aylarında bilhassa ocak ve şubat aylarında maalesef havza gereğince yağış alamadı. Şubat ayında yağışlarda yüzde 60 üzere devasa bir düşüş oldu. Akarsuların kenarına gittiğiniz vakit debiler neredeyse, dörtte bir oranında düşmüş ve daha nisan ayındayız. Sıcaklıkların arttığı aylara geldiğimiz vakit durum daha dramatik bir hal alacak” diye konuştu.
‘800 BİN YILLIK BİR SORUMLULUK’
Dr. Akkuş, jandarma ekiplerinin av yasağı boyunca sıkı önlemler aldığını belirterek, “Bu periyotta inci kefalleri üremek için sürüler halinde akarsulara göç ediyor. Her yıl olduğu üzere bu yıl da müdafaa çalışmalarında öncü kuruluş, jandarma teşkilatı. Bu yıl da jandarma 7/24 temeline nazaran akarsu kenarlarında ve yol uzunluklarında nöbette olacak. Ümit ediyoruz ki bu yıl başarılı bir üreme dönemi geçiririz. Şayet akarsuda su olmaz, inci kefali üremesini gerçekleştiremezse, 800 bin yıldır Van Gölü’nde jenerasyonunu devam ettiren inci kefallerinin geleceğinden bahsetmemiz mümkün değil. Kaçak avcılık konusunda yalnızca jandarmaya değil; burada yaşayan bütün insanlara 800 bin yıllık bir sorumluluk yükleniyor” dedi.
YASAK ÖNCESİ SON AĞLAR ÇEKİLDİ
Erciş’te 16 yıldır balıkçılık yapan 3 çocuk babası Atilla Dağdelen (34), av yasağı öncesi son ağların gölden çekildiğini belirterek, “Av yasağı 15 Temmuz’a kadar devam edecek. Bu kurallara uymamız lazım. Kolluk kuvvetlerimizle kaçak avcılığın önüne geçmeye çalışacağız. İnci kefali balığının üremesi için bu yasaklara herkesin uyması gerekiyor. 16 yıldır balıkçılık yapıyorum ve ailemin geçimini bu formda yapıyorum. Bu yıl çok bereketli bir dönem geçirdik. Avladığımız balıkları, İstanbul, Ankara, İzmir ve Türkiye’nin birçok yerine de pazarlıyoruz” diye konuştu.
