Vatandaş faizden kaçtı, karta yüklendi: Kredi kartı harcamaları tarihinde bir ilk!
Ekonomim’den Şebnem Turhan’ın haberine nazaran 19 Mart’ta başlayan siyasi sarsıntı, finansal piyasalarda da tesirini gösterdi. Merkez Bankası’nın faiz artırımlarıyla birlikte muhtaçlık kredisi faizleri aylık yüzde 6 düzeyine yaklaşırken, sabit kalan kredi kartı ve kredili mevduat hesabı (KMH) faizleri, vatandaşın tercihini değiştirdi. Sonuç olarak ferdi kredi kartı ve KMH kullanımında rekor düzeyde artış yaşandı.
KART FAİZİNDE TAVAN SONLU İLGİ BÜYÜK
Merkez Bankası’nın siyaset faizini yüzde 42,5’ten yüzde 46’ya çıkarmasının akabinde bankalardaki muhtaçlık kredi faizleri tırmanışa geçti. Fakat kredi kartı ve KMH faiz oranları, Kasım 2024’te yapılan düzenleme nedeniyle bu artıştan etkilenmedi. Devir borcuna nazaran farklılaşan bu faiz oranları, en fazla yüzde 5 düzeyinde kalınca, tüketici kredi kartına yöneldi.
İHTİYAÇ KREDİSİ FAİZİ YÜZDE 6’YA DAYANDI
Yükselen kredi faizleriyle birlikte bankalar gereksinim kredilerinde aylık faizi yüzde 6 sonuna kadar çıkardı. Birebir devirde kredi kartı faizlerinin en fazla yüzde 5 düzeyinde kalması, kart kullanımını teşvik etti. Geçen yılın Haziran ayında da emsal bir tablo yaşanmış, faiz artışları öncesinde kart ve KMH kullanımı süratle yükselmişti.
KART HARCAMALARINDA REKOR BÜYÜME
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) datalarına nazaran, 11 Nisan haftasında ferdî kredi kartı bakiyesi birinci kere 2 trilyon lirayı geçti. Tıpkı haftada kredili mevduat hesabı bakiyesi de 522 milyar lirayı aşarak yarım trilyon hududunu geçti.
14 Mart’tan bu yana geçen 4 haftada:
Kredi kartı bakiyesi %5,12 arttı
KMH bakiyesi %5 yükseldi
İhtiyaç kredisi büyümesi yalnızca %2,68 ile hudutlu kaldı
Yılbaşından bu yana artışa bakıldığında ise:
Kredi kartı bakiyesi %11,7
KMH bakiyesi %19,75 oranında büyüdü
BÜYÜME SURATI HIZLANIYOR
Merkez Bankası dataları de büyümenin sürat kazandığını gösteriyor.
14 Mart haftasında ferdi kredi kartlarında 13 haftalık yıllıklandırılmış büyüme oranı %37,27 iken,
11 Nisan haftasında bu oran %43,01’e yükseldi.
Toplam kredi kartı büyümesi de birebir periyotta %26,69’dan %35,16’ya çıktı.
BANKALAR FAİZİ ARTIRDI, MÜŞTERİ KARTA YÖNELDİ
Ekonomim’in izlediği özel bir bankanın bilgilerine nazaran 19 Mart’tan bu yana gereksinim kredi faizleri istikrarlı halde yükseldi.
17 Mart’ta %4,69 olan aylık faiz oranı,
24 Mart’ta %5,19’a çıkarıldı
14 Nisan’da %5,29’a ulaştı
21 Nisan’da ise %5,44 düzeyine geldi
Bankaya nazaran değişmekle birlikte, şu anda muhtaçlık kredisi faizleri %4,6 ile %6,3 ortasında seyrediyor.
FAİZLER YÜKSELİRKEN KARTLAR RAHATLATIYOR
Vade uzadıkça faiz düşse de 12 ay vadeli kredilerde bile %5’in altında faiz bulmak neredeyse imkânsız. Bu nedenle tüketici, kredi yerine daha düşük faizli kredi kartına ve kredili mevduat hesabına yöneliyor.
Sonuç olarak, kredi kartı borçları hem daha cazip hale geldi hem de süratle büyümeye devam ediyor. Görünen o ki bu eğilim, bir mühlet daha devam edecek.
