Yapay Zekanın Maliyet Etkileri ve Türkiye’nin Geleceği
Hayatın her alanında aktifliği giderek artan yapay zekayı kullanırken gereksiz ve çok uzun sorgulardan kaçınılması, bu teknolojideki maliyetleri düşürme açısından ehemmiyet taşıyor.
AA muhabirinin derlediği bilgiye nazaran, bilgi merkezlerinin ve yapay zeka modellerini çalıştıran sistemlerin güç tüketimi, hem çevresel hem de ekonomik açıdan değerli bir husus olarak öne çıkıyor.
Bu çerçevede, yapay zeka modellerinin çalıştırılması, bilhassa çok sık kullanılan büyük lisan modellerinin bulunması, güç tüketimi ve altyapı ihtiyaçları nedeniyle kaynak harcamasını beraberinde getiriyor.
Her sorgunun sistemler üzerinde yük oluşturduğu ve bunun mikro seviyede dahi olsa maliyete yol açtığı vurgulanıyor. Bu kapsamda yapay zeka modellerini kullanırken gereksiz ve çok uzun sorgulardan kaçınmanın maliyetleri düşürmeye katkı sağlayacağı belirtiliyor.
“Yapay zeka, iş dünyasında esaslı değişimlere yol açıyor”
Türkiye Yazılımcılar Federasyonu (TÜYAFED) Genel Başkanı Mustafa Çalış, AA muhabirine, dünyada teknoloji savaşlarının süratle devam ettiğini ve yapay zekaya yatırım yapan ülkelerin gelecekte kelam sahibi olabileceğini söyledi.
Türkiye’nin yapay zeka liginde birinci 20 ülke ortasına girebileceğini belirten Çalış, “Yapay zeka, günümüz iş dünyasında hem heyecan verici fırsatlar sunarak hem de kıymetli zorluklar oluşturarak esaslı değişimlere yol açıyor.” dedi.
Yapay zekanın otomasyon yeteneklerinin, birtakım rutin ve tekrarlayan misyonların insanlardan makinelere geçişine neden olduğuna işaret eden Çalış, bu durumun belli iş kollarında istihdam daralması telaşları oluştursa da birebir vakitte yeni iş alanları ortaya çıkardığını bildirdi.
Yapay zeka teknolojilerinin, iş süreçlerini daha verimli ve süratli hale getirdiğine dikkati çeken Çalış, karar alma süreçlerinin, yapay zekanın sunduğu derinlemesine tahliller ve öngörüler sayesinde daha isabetli olabildiğini anlattı.
“Her sorgunun maliyeti olduğunu göz önünde bulundurmak önemlidir”
Çalış, yapay zeka teknolojisinde maliyet hesaplamalarının birkaç ana faktöre bağlı olduğunu lisana getirerek, bilhassa büyük lisan modellerinin geliştirilmesinin güç ve sistem maliyeti oluşturduğunu lisana getirdi.
OpenAI Üst Yöneticisi (CEO) Sam Altman’ın yapay zeka modellerine “Teşekkür ederim” üzere nezaket tabirlerinin kullanılmasından ötürü milyonlarca dolar güç maliyeti oluşturduğuna ait telaffuzunu hatırlatan Çalış, şu değerlendirmede bulundu:
“Her sorgunun yahut sözün işlenmesi, bu büyük sistemlerin çalışmasını gerektirdiği için mikro seviyede de olsa bir maliyete sahiptir. Bu maliyetler, modelin karmaşıklığına ve kullanım sıklığına nazaran katlanarak artabilir. Yapay zeka modellerini kullanırken her sorgunun maliyeti olduğunu göz önünde bulundurmak değerlidir. Gereksiz yahut çok uzun sorgulardan kaçınmak maliyetleri düşürmeye yardımcı olabilir. Lisan modelleriyle yapılan sohbetlerde çok derecede nazik yahut gereksiz tabirler kullanmak, sistem kaynaklarının tüketimine ve münasebetiyle maliyet artışına neden olabilir. Elbette bu, kaba bir bağlantı usulünü benimsemek manasına gelmez lakin bilhassa yüksek hacimli kullanımlarda bu çeşit mikro etkileşimlerin birikimli maliyetini göz önünde bulundurmakta yarar vardır.”
İhtisas üniversiteleri kurulması önerisi
Türkiye’nin yapay zeka rekabetinde ön sıralarda yer alması için stratejik adımlar atılması gerektiğini belirten Çalış, “TBMM’de Yapay Zeka Araştırma Komitesine TÜYAFED olarak rapor hazırlayarak çalışmalarına katkı sunmaya çalıştık.” tabirini kullandı.
Çalış, eğitimde ve çeşitli bahislerde stratejik olarak yapılması gereken tekliflerinin bulunduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Yazılım ve yapay zekaya ait bakanlık kurulması, bu alanlarda 7 bölgede ihtisas üniversiteleri, yazılım bölümü için meslek odası oluşturulması, ticaret odalarında yazılım ve bilişim komitelerinin yapılandırılması, daha fazla yazılım mühendisliği kısmının açılması, üretime daha fazla katkı sunarak çarpan tesiri yaratacaktır. Ekosistemin ihracat potansiyeli ve karşılaşılan zorlukların kaldırılması için kamu, sanayi, sivil toplum kuruluşları ve akademinin tek çatı altında birleşerek bir uyum üzerinden ilerlemesi, yazılım bölümünde takviye ve hibelerin artırılması, ayrıca hizmet ihracatçılar birliği, ticaret odaları üzere kurumlarda aidatların kaldırılması ve daha fazla desteklemeleri gerekmektedir.”