Yargı Reformu: 264 Faaliyet Belirlendi
ADALET Bakanı Yılmaz Tunç, 23 Ocak’ta açıklanan ‘Yargı Islahatı Strateji Dokümanı’nda 5 temel amaç doğrultusunda 264 yeni faaliyet belirlediklerini belirterek, “Belirlediğimiz her bir faaliyeti önümüzdeki periyotta kararlılıkla hayata geçireceğiz” dedi.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü tarafından Dikmen Hakimevi’nde düzenlenen ‘Adli Yargı Kıymetlendirme Toplantısı’na katıldı. Toplantıda, Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) Lider Vekili Mehmet Akif Ekinci, HSK daire liderleri ve üyeleri, bakanlık ünite amirleri, Cumhuriyet başsavcıları ile İsimli Yargı Adalet Komiteleri liderleri da yer aldı. Bakan Tunç, toplantıda adalet teşkilatının muhtaçlıklarını değerlendireceklerini belirterek, “Daha güçlü, daha faal ve daha itimat veren bir adalet sistemi için yaptığımız ve planladığımız çalışmaları istişare edeceğiz. Uygulamada karşılaşılan meseleleri konuşacağız, tahlil tekliflerini daima birlikte istişare edeceğiz” dedi.
‘BÜTÜN TEMEL KANUNLARI YENİLEDİK’
Yargı alanında yapılan yasal düzenlemelere değinen Tunç, “80 yıldan bu yana uygulanan; lakin artık günümüz gereksinimlerine cevap vermeyen Ceza Kanunu, Borçlar Kanunu, Ticaret Kanunu, Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve Ceza Muhakemeleri Kanunu üzere bütün temel kanunları yeniledik. Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından 23 Ocak’ta açıklanan ve hukukun üstünlüğünü temel alan, gecikmeyen ve öngörülebilir bir adalet sistemi vizyonuyla hazırladığımız Yargı Islahatı Strateji Dokümanımızda 5 temel maksat doğrultusunda 264 yeni faaliyet belirledik. Dokümanla; kurumsal yapının güçlendirilmesi ve süreçlerin tekrar yapılandırılması, insan kaynakları kapasitesinin güçlendirilmesi, ceza adaleti sisteminin aktifliğinin artırılması, hukuk, idari yargı süreçlerinin aktifliğinin artırılması, adalete erişimin kolaylaştırılması maksatları kapsamında belirlediğimiz her bir faaliyeti önümüzdeki devirde kararlılıkla hayata geçireceğiz. Bu kapsamda birinci kademede ceza adaleti sisteminin aktifliğini artırmak için hazırladığımız tekliflerimizi, milletvekillerimizin takdirlerine sunduk. Hukuk ve idari yargılama süreçlerinin aktifliğini artıracak kanun taslağı teklifimizi de hazırladık, yakın vakitte milletvekillerimizin takdirlerine arz edeceğiz. Bu yıl içerisinde, kısa vadede gerçekleştirmeyi planladığımız; adalet hizmetlerinin vaktinde, faal ve kaliteli bir biçimde sunulmasını amaçlayan değerli faaliyetleri hayata geçireceğiz. Bakanlığımız bünyesinde ‘Adalet Teşkilatı Performans ve Verimliliği Daire Başkanlığı’, Hakimler ve Savcılar Kurulu bünyesinde ‘Yargı Teşkilatı Performans ve Verimliliği Birimi’, adalet kurulları bünyesinde ‘Yargı Hizmetlerinin Etkinliği’ ofisleri oluşturacağız. Dijital dönüşüm projeleri ve hukuk eğitimine yönelik yenilikçi yaklaşımlar geliştireceğiz. İstinaf kanun yolu basamağında da gaye müddetler belirleyeceğiz. Adalet kurullarına, adalet dairelerinin iş durumu ile işleyişiyle ilgili, yargıçlar hakkında rapor yazma yetkisi verilmesini sağlayacağız” tabirlerini kullandı.
‘2 YILDA 3 BİN 369 HAKİM, SAVCI ATAMASI YAPTIK’
Bakan Tunç, hakim ve savcı adaylarının mesleksel niteliğini artırmaya yönelik çalışmalara dikkat çekerek, “Mevzuat çalışmalarımızın ve yeni uygulamalarımızın yanında, yargı teşkilatımızın fiziki imkanlarını her geçen gün artırdık. 2002’de yalnızca 78 müstakil adliyemiz varken, bugün bu sayıyı 382’ye çıkardık. 569 bin 59 metrekare olan kapalı alan ölçüsünü ise 6 milyon metrekareye ulaştırdık. Önümüzdeki süreçte de yatırımlara sürat kesmeden devam edeceğiz. 2025 Yılı Yatırım Programımızda; 68 adliye, 7 isimli tıp binası, 120 mahalde adalet çalışanı konutu ve 1 işçi eğitim merkezi, 1 kontrollü özgürlük binası, 1 çocuk adalet merkezi yer alıyor. Bu kapsamda; 2 bin 483 konutu teşkilatımıza kazandırdık. 2002 yılında 19 bin 349 olan hakim ve savcı sayımızı 25 bin 695’e çıkardık. Son 2 yılda 3 bin 369 yeni hakim, savcı ataması yaptık. Hukuk fakültelerimizdeki eğitim kalitesini artırmak için de öncelikle hukuk fakültesine girişte muvaffakiyet sıralamasını evvel 190 binden 125 bine, en son da 100 bine yükselttik. Hukuk eğitiminde kaliteyi artırmaya yönelik bir öteki reformumuz, birincisini bu yıl gerçekleştireceğimiz Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’dır. Birincisini eylül ayında ikincisini de geçtiğimiz hafta sonu yaptık. Bu imtihanla; avukat, hakim, savcı olacak şahısların mesleksel niteliklerinin artmasını amaçlıyoruz. Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’ndan sonra hakim, savcılığı tercih edenlerin staj periyodunu daha verimli geçirerek mesleklerine daha güzel hazırlanabilmeleri için Hakim ve Savcı Yardımcılığı Sistemi’ni hayata geçirdik. Bu kapsamda son 2 yılda 2 bin 76 hakim ve savcı yardımcısını adalet teşkilatımıza dahil ettik. Ayrıyeten hakim, savcı yardımcılığı sistemi öncesi alımını gerçekleştirdiğimiz 2 bin 566 hakim savcı adayı bulunuyor” diye konuştu.
‘ORTALAMA GÖRÜLME MÜDDETLERİ KISALDI’
Tunç, atılan adımların olumlu sonuçlarının alınmaya başlandığına işaret ederek, “Son 2 yılda 3 bin 38 birinci derece mahkemesi kurduk. Geçen yıl açılışını gerçekleştirdiğimiz Tekirdağ ve Denizli ile bölge adliye mahkemelerini 17 bölgede, bölge yönetim mahkemelerini 9 bölgede faaliyete geçirdik. Son 2 yılda 47 isimli istinaf dairesi, 14 idari istinaf dairesi kurduk. İstinaf mahkemelerimizin iş yükünü göz önüne alarak daire ve üye sayılarını artırarak yapılarını güçlendirmeye devam edeceğiz. Son 2 yılda 357 yeni ihtisas mahkemesi faaliyete geçti. Yargı hizmetlerinin aktifliğini artırmak ismine kontrol sistemlerimizi güçlendiriyoruz. Teftiş Konseyi’ndeki müfettiş sayısını artırdık. Yargı teşkilatımız, birinci derece, istinaf ve temyiz olmak üzere 2023 yılında 12 milyon 537 bin evrakta karar verilmişken, 2024 yılında ise yüzde 11 artışla 13 milyon 900 bin evrakta karar vermiştir. Şu an Cumhuriyet başsavcılıklarında 5 milyon 950 bin, birinci derece mahkemelerinde 3 milyon 766 bin, istinaf mahkemelerinde 1 milyon 346 bin, temyiz mahkemelerinde ise 475 bin olmak üzere, toplam 11 milyon 538 bin derdest evrak bulunmaktadır. Faaliyete geçirdiğimiz yeni mahkemeler ile atadığımız hakim ve savcılarla karara bağlanan evrak sayılarındaki ortalama görülme müddetlerinin de kısaldığını görmek memnuniyet vericidir. Bu kapsamda ortalama görülme müddetleri; ceza mahkemelerinde 265 günden 228 güne, hukuk mahkemelerinde ise 251 günden 231 güne düşmüştür” açıklamasında bulundu.
